Chủ đề của đoạn trích này là: thiện và ác đối nghịch nhau nhưng cái thiện sẽ luôn chiến thắng, tác giả thể hiện niềm tin vào những điều lương thiện.
- Cái ác: Trinh Hâm là kẻ tàn độc, hám lợi công danh. Chỉ vì đố kị với tài năng của Lục Vân Tiên mà hắn nhẫn tâm bỏ lại Vân Tiên bơ vơ giữa nơi đất khách quê người, mặc cho chàng có tàn tật và không thể nào cản bước trên đường công danh của Trịnh Hâm.
- Cái thiện: Lục Vân Tiên được ông Ngư- một người tốt với nhân cách cao đẹp cứu giúp. Đây có thể xem là việc làm cao thượng, chưng minh cho sự trong sạch, thanh minh của ông Ngư trong lối sống lẫn phẩm chất.