Soạn bài Việt Bắc - Tố Hữu

Những nét lớn trong cuộc đời Tố Hữu:

- Tố Hữu tên thật là Nguyễn Kim Thành (1920 - 2002), quê ở Thừa Thiên Huế

- Tố Hữu giác ngộ cách mạng từ rất sớm, năm 18 tuổi kết nạp Đảng. trở thành người lãnh đạo chủ chốt của Đoàn thanh niên dân chủ ở Huế.

- Sau đó, được kết nạp vào Đảng cộng sản Đông Dương.

- Tháng 4/1939 đến tháng 3/1942, bị thực dân Pháp bắt giam.

- Tháng 3/1942, ông vượt ngục và tiếp tục hoạt động cách mạng ở Thanh Hóa

- Ông giữ chức Chủ tịch Ủy ban khởi nghĩa ở Huế trong cách mạng tháng 8 năm 1945

- Là người giữ vị trí trọng yếu trong bộ mãy lãnh đạo Đảng và Nhà nước trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ

- Năm 1996, nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật do Nhà nước trao tặng.

Tố Hữu được xem là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam. Những tác phẩm của ông gắn liền với những cột mốc hoạt động cách mạng. Có 5 cột mốc lớn

Tập thơ Từ ấy (1937 - 1946)

- Tập thơ đầu tiên đánh dấu chặng đường 10 năm hoạt động cách mạng, giác ngộ lí tưởng cách mạng của thanh niên trẻ

- Tập thơ gồm 3 phần: Máu lửa, xiềng xích và giải phóng

Tập thơ Việt Bắc (1947 - 1954)

- Bước chuyển của thơ Tố Hữu, tập thơ là bản hùng ca về con người trong cuộc kháng chiến chống Pháp

- Thể hiện tình cảm: tình quân dân, hậu phương- tiền tuyến đậm đà tính sử thi

Tập thơ Gió lộng (1955 - 1961)

- Ngợi ca cuộc sống xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc

- Thể hiện cái “tôi" trữ tình công dân khi khai thác đề tài lớn: xây dựng chủ nghĩa xã hội, đấu tranh thống nhất đất nước.

Tập thơ Ra trận (1962 - 1971) và Máu và hoa (1972 - 1977)

- Cả hai tập thơ cổ vũ, động viên cuộc chiến đấu của nhân dân hai miền trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước

- Các tác phẩm mang đậm tính chính luận- thời sự, chất sử thi âm hưởng anh hùng ca.

Tập thơ Một tiếng đờn (1992) và Ta với ta (1999)

- Bước chuyển biến mới trong thơ Tố Hữu, được sáng tác sau năm 1975, 

- Là những chiêm nghiệm cũng như đúc kết của tác giả về những chặng đường cách mạng của dân tộc và con đường hoạt động của bản thân.

Vì:

- Không tập trung khai thác tình cảm riêng mà khai thác những tình cảm chung

- Là tiếng nói của một con người với tấm lòng trung thành với cách mạng.

- Phong cách thơ mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn 

- Giọng điệu thơ tâm tình, thể thơ lục bát nhịp điệu

- Thơ Tố Hữu có giọng điệu tâm tình ngọt ngào.

- Cách xưng hô gần gũi thân mật (mình... ta) 

- Về nghệ thuật: Tố Hữu sử dụng thành công các thể thơ truyền thống dân tộc (thơ lục bát, thơ bảy chữ)

- Ngôn ngữ thơ giản dị với lời nói quen thuộc của dân tộc, thơ giàu nhạc điệu và tính nhạc

Phân tích đoạn đầu bài thơ "Khi con tu hú" của Tố Hữu:

Bài thơ là tiếng lòng và tâm trạng của người chiến sĩ trong nhà lao khi nhìn ra thế giới muôn màu muôn vẻ ở bên ngoài.

Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần

Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào

Tiếng tu hú bên ngoài đánh thức tất cả mọi sự sôi động,. trong không gian mênh mông bên ngoài chính là sự sống vẫy gọi, xóa tan đi nỗi ngột ngạt của người tù cộng sản trẻ trung, có tấm lòng yêu nước. Tiếng chim chính là hình ảnh về sự sống bên ngoài “lúa chiêm đang chín”, “ bắp rây vàng hạt”, "sân nắng đào" mà người chiến sĩ đang khao khát, nó xóa tan những buồn tủi, bức bí trong hoàn cảnh của tác giả lúc bấy giờ. Tiếng kêu tu hú cũng là tiếng gọi của đồng đội bên ngoài với người chiến sĩ

Đoạn thơ là bức tranh mùa hè rực rỡ với đủ màu sắc, âm thanh, hương vị đang là những cảm nhận tinh tế của tác giả. Lòng người tù cách mạng hướng ra sự tự do qua bức tranh đó. Qua việc miêu tả ngoại cảnh, tác giả trực tiếp bộc lộ cảm xúc trong sáng qua những câu thơ giàu sức sáng tạo, tưởng tượng.

Ý kiến trên hoàn toàn đúng với phong cách sáng tác của Tố Hữu:

- Cảm hứng sáng tác lấy từ lý tưởng chiến đấu, trong đó nội dung và đề tài cũng được lấy từ cách mạng

- Thơ Tố Hữu là sự kế thừa những dòng thơ Phan Bội Châu, cách mạng yêu nước

- Khuynh hướng sử thi, cảm hứng lãng mạn, trừ tình- chính trị

- Giọng điệu thơ tâm tình ngọt ngào, cách xưng hô giản dị và gần gũi.

Những nét lớn trong cuộc đời Tố Hữu:

- Tên thật là Nguyễn Kim Thành (1920 - 2002), quê ở Huế, nhân sinh trong một gia đình có truyền thống Nho học và yêu văn chương. 

- Tố Hữu giác ngộ cách mạng từ rất sớm, năm 18 tuổi kết nạp Đảng, người lãnh đạo chủ chốt của Đoàn thanh niên dân chủ ở Huế.

- Sau đó, Tố Hữu kết nạp vào Đảng cộng sản Đông Dương.

-1939- 1942, bị thực dân Pháp bắt giam.

- Tháng 3/1942, ông vượt ngục và tiếp tục hoạt động cách mạng ở Thanh Hóa.

- Cách mạng tháng Tám năm 1945, ông là  Chủ tịch Ủy ban khởi nghĩa ở Huế.

- Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ cho đến năm 1986, ông giữ vị trí trọng yếu trong bộ máy lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.

- Năm 1996, nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật.

Tố Hữu là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam. Những tác phẩm của ông gắn liền với những cột mốc hoạt động cách mạng. Có 5 cột mốc lớn

Tập thơ Từ ấy (1937 - 1946)

- Tập thơ đầu tiên đánh dấu chặng đường 10 năm hoạt động cách mạng, giá ngộ lí tưởng cách mạng của thanh niên trẻ

Tập thơ Việt Bắc (1947 - 1954)

- Bước chuyển của thơ Tố Hữu, tập thơ là bản hùng ca về con người trong cuộc kháng chiến chống Pháp

Tập thơ Gió lộng (1955 - 1961)

- Ngợi ca cuộc sống xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc

Tập thơ Ra trận (1962 - 1971) và Máu và hoa (1972 - 1977)

- Cả hai tập thơ cổ vũ, động viên cuộc chiến đấu của nhân dân hai miền trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước

Tập thơ Một tiếng đờn (1992) và Ta với ta (1999)

- Bước chuyển biến mới trong thơ Tố Hữu, được sáng tác sau năm 1975

Vì:

- Là tiếng nói của một con người với tấm lòng trung thành với cách mạng.

- Phong cách thơ mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn 

- Giọng điệu thơ tâm tình, thể thơ lục bát nhịp điệu

- Thơ Tố Hữu có giọng điệu tâm tình ngọt ngào.

- Cách xưng hô gần gũi thân mật (mình... ta) 

- Về nghệ thuật: Tố Hữu sử dụng thành công các thể thơ truyền thống dân tộc (thơ lục bát, thơ bảy chữ)

- Ngôn ngữ thơ giản dị với lời nói quen thuộc của dân tộc, thơ giàu nhạc điệu và tính nhạc

Phân tích đoạn đầu bài thơ "Khi con tu hú" của Tố Hữu:

Bài thơ là tiếng lòng và tâm trạng của người chiến sĩ trong nhà lao khi nhìn ra thế giới muôn màu muôn vẻ ở bên ngoài.

Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần

Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào

Tiếng tu hú bên ngoài đánh thức tất cả mọi sự sôi động,. trong không gian mênh mông bên ngoài chính là sự sống vẫy gọi, xóa tan đi nỗi ngột ngạt của người tù cộng sản trẻ trung, có tấm lòng yêu nước. Tiếng chim chính là hình ảnh về sự sống bên ngoài “lúa chiêm đang chín”, “ bắp rây vàng hạt”, "sân nắng đào" mà người chiến sĩ đang khao khát, nó xóa tan những buồn tủi, bức bí trong hoàn cảnh của tác giả lúc bấy giờ. Tiếng kêu tu hú cũng là tiếng gọi của đồng đội bên ngoài với người chiến sĩ

Đoạn thơ là bức tranh mùa hè rực rỡ với đủ màu sắc, âm thanh, hương vị đang là những cảm nhận tinh tế của tác giả. Lòng người tù cách mạng hướng ra sự tự do qua bức tranh đó. Qua việc miêu tả ngoại cảnh, tác giả trực tiếp bộc lộ cảm xúc trong sáng qua những câu thơ giàu sức sáng tạo, tưởng tượng.

Ý kiến trên hoàn toàn đúng với phong cách sáng tác của Tố Hữu:

- Cảm hứng sáng tác lấy từ lý tưởng chiến đấu, trong đó nội dung và đề tài cũng được lấy từ cách mạng

- Thơ Tố Hữu là sự kế thừa những dòng thơ Phan Bội Châu, cách mạng yêu nước

- Khuynh hướng sử thi, cảm hứng lãng mạn, trừ tình- chính trị

- Giọng điệu thơ tâm tình ngọt ngào, cách xưng hô giản dị và gần gũi.

Những nét lớn trong cuộc đời Tố Hữu:

- Tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành (1920 - 2002), quê ở Thừa Thiên Huế, nhân sinh trong một gia đình nghèo có truyền thống Nho học và yêu văn chương => Ảnh hưởng đến những sáng tác văn chương của ông

- Năm 12 tuổi, mất mẹ. Sau đó học tại trường Quốc học Huế và bắt đầu tham gia vào con đường cách mạng.

- Năm 18 tuổi kết nạp Đảng., là người lãnh đạo chủ chốt của Đoàn thanh niên dân chủ ở Huế => Giác ngộ cashc mạng từ khi còn rất trẻ

- Sau đó, được kết nạp vào Đảng cộng sản Đông Dương.

- Tháng 4/1939 đến tháng 3/1942, bị thực dân Pháp bắt giam vào nhà lao Thừa Thiên

- Tháng 3/1942, ông vượt ngục và tiếp tục hoạt động cách mạng ở Thanh Hóa

- Ông giữ chức Chủ tịch Ủy ban khởi nghĩa ở Huế trong cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945

- Ông giữ vị trí quan trọng trong bộ máy lãnh đạo của Đảng và Nhà nước (từng là Uỷ viên Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam. Phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng) trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

- Năm 1996, được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật.

- Năm 2002: Tố Hữu qua đời

Tố Hữu được xem là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam. Những tác phẩm của ông gắn liền với những cột mốc hoạt động cách mạng. Có 5 cột mốc lớn

Tập thơ Từ ấy (1937 - 1946)

- Tập thơ đánh dấu cho chặng đường 10 năm hoạt động và giác ngộ lí tưởng cách mạng của ông

- Tập thơ gồm 3 phần: Máu lửa, xiêng xích và giải phóng

• Máu lửa được sáng tác trong thời kỳ Mặt trận Dân chủ => khơi dậy ý chí đấu tranh của nhân dân
• Xiềng xích sáng tác khi tác giả trong nhà lao. => Thể hiện tâm tư tha thiết yêu đời, yêu tự do, ý chí kiên cường và quyết tâm chiến đấu của Tố Hữu
• Giải phóng sáng tác khi tác giả vượt ngục hướng đến những ngày giải phóng => ngợi ca thắng lợi của cách mạng, độc lập tự do của Tổ quốc đồng thời thể hiện niềm tin tưởng vào chế độ mới.

Tập thơ Việt Bắc (1947 - 1954)

- Được sáng tác trong thời lỳ kháng chiến chống Pháp. Tập thơ là bản hùng ca đậm chất sử thi

- Tác phẩm thể hiện thành công hình ảnh, tâm tư của quần chúng cách mạng, từ đó kết tinh những tình cảm lớn của con người Việt Nam trong kháng chiến mà bao trùm nhất là lòng yêu nước

Tập thơ Gió lộng (1955 - 1961)

- Tập thơ ca ngợi cuộc sống mới xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc

- Nét đặc sắc trong bài là sự kết hợp cái “tôi" trữ tình công dân khi khai thác đề tài lớn: xây dựng chủ nghĩa xã hội, đấu tranh thống nhất đất nước tình cảm quốc tế vô sản.

Tập thơ Ra trận (1962 - 1971) và Máu và hoa (1972 - 1977)

- Đây là hai tập thơ cổ vũ và động viên cuộc chiến đấu của nhân dân hai miền trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ chống Mỹ cứu nước.

- Tác phẩm là bản hùng ca, mang đậm tính trữ tình- chính luận.

Tập thơ Một tiếng đờn (1992) và Ta với ta (1999)

- Là những tập thơ được sáng tác sau năm 1975,  để đánh dấu bước chuyển biến mới trong thơ Tố Hữu

- Đó là những chiêm nghiệm của tác giả về những sự kiện vừa xảy ra.

Thơ Tố Hữu là thơ trữ tình - chính trị vì:

- Tố Hữu vừa là thi sĩ vừa là chiến sĩ, trong ông có sự tuyên truyền cách mạng và cảm hứng trữ tình

- Không tập trung khai thác tình cảm riêng mà khai thác những tình cảm chung

- Là tiếng nói của một con người với tấm lòng trung thành với cách mạng.

- Phong cách thơ mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn 

- Giọng điệu thơ tâm tình, thể thơ lục bát nhịp điệp

- Thơ Tố Hữu có giọng điệu tâm tình ngọt ngào.

- Cách xưng hô gần gũi thân mật (mình... ta) 

- Về nghệ thuật: Tố Hữu sử dụng thành công các thể thơ truyền thống dân tộc (thơ lục bát, thơ bảy chữ)

- Ngôn ngữ thơ giản dị với lời nói quen thuộc của dân tộc, thơ giàu nhạc điệu và tính nhạc

- Về nội dung: Thơ Tố Hữu mang đậm nét hình ảnh con người Việt Nam với những phẩm chất, đức tính truyền thống của dân tộc

Phân tích đoạn đầu bài thơ "Khi con tu hú" của Tố Hữu:

Bài thơ là tiếng lòng và tâm trạng của người chiến sĩ trong nhà lao khi nhìn ra thế giới muôn màu muôn vẻ ở bên ngoài.

Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần

Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào

Tiếng tu hú bên ngoài đánh thức tất cả mọi sự sôi động,. trong không gian mênh mông bên ngoài chính là sự sống vẫy gọi, xóa tan đi nỗi ngột ngạt của người tù cộng sản trẻ trung, có tấm lòng yêu nước. Tiếng chim chính là hình ảnh về sự sống bên ngoài “lúa chiêm đang chín”, “ bắp rây vàng hạt”, "sân nắng đào" mà người chiến sĩ đang khao khát, nó xóa tan những buồn tủi, bức bí trong hoàn cảnh của tác giả lúc bấy giờ. Tiếng kêu tu hú cũng là tiếng gọi của đồng đội bên ngoài với người chiến sĩ

Đoạn thơ là bức tranh mùa hè rực rỡ với đủ màu sắc, âm thanh, hương vị đang là những cảm nhận tinh tế của tác giả. Lòng người tù cách mạng hướng ra sự tự do qua bức tranh đó. Qua việc miêu tả ngoại cảnh, tác giả trực tiếp bộc lộ cảm xúc trong sáng qua những câu thơ giàu sức sáng tạo, tưởng tượng.

Ý kiến trên hoàn toàn đúng với phong cách sáng tác của Tố Hữu:

- Cảm hứng sáng tác lấy từ lý tưởng chiến đấu, trong đó nội dung và đề tài cũng được lấy từ cách mạng, hướng đến những điều lớn lao như lẽ sống lớn, lí tưởng lớn, tinh thần dân tộc lớn

- Thơ Tố Hữu là sự kế thừa những dòng thơ Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh> Ông được mệnh danh là một trong những lá cờ đầu của cách mạng yêu nước

- Khuynh hướng sử thi luôn đề cập đến những vấn đề lớn của đất nước, cảm hứng lãng mạn, trừ tình- chính trị

- Giọng điệu thơ tâm tình ngọt ngào, cách xưng hô giản dị và gần gũi.