Soạn bài Đò Lèn - Nguyễn Duy

Cái tôi thời nhỏ của tác giá:

+ Từng nếm trải những cơ cực, nghèo đói do ảnh hưởng của chiến tranh.

+ Bên cạnh đó, tuổi thơ hồn nhiên, vô tư, nghịch ngợm như bao đứa trẻ khác: "ra cống Na câu cá", "bắt chim sẻ", "ăn trộm nhãn chùa Trần",...

+ Đắm chìm vào thế giới hư ảo của những câu chuyện thánh thần: đền Cây Thị, lễ đền Sòng, tâm hồn trẻ thơ say mê mùi thơm của hương trầm, hoa huệ, thích thú trước điệu hát văn của cô đồng,...

-Nét quen thuộc: Hồn nhiên vô tư như bao đứa trẻ cùng trang lứa

- Nét mới: Dũng cảm nói ra những cái xấu của tuổi thơ

Hình ảnh người bà và tình cảm của tác giả dành cho bà của mình

- Hình ảnh người bà âm thầm hy sinh, tần tảo vì đứa cháu mồ côi được tái hiện rất cảm động:

- Các chi tiết miêu tả người bà lam lũ, vất vả, lặn lội thân cò trong tình thương của đứa cháu: mò cua xúc tép, đi bán trứng ở ga Lèn,..

- Tình cảm của tác giả dành cho bà: Thương bà, tôn kính nhưng cũng xót xa, ngậm ngùi khi đã quá muộn

- Trong Bếp lửa, nhà thơ Bằng Việt thể hiện tình cảm dành cho bà của mình bằng cách tái hiện những hồi ức thiêng liêng, cảm động về tình bà cháu qua hình ảnh bếp lửa

"Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà...

Rồi sớm rồi chiều bếp lửa bà nhen...

Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn...

Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm...

Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ..."

- Trong bài Đò lèn của tác giả Nguyễn Duy nét độc đáo là ông bộc lộ tình cảm trực tiếp, theo mạch thời gian quá khứ hiện tại

Bố cục: 2 phần

- Phần 1( hai khổ đầu): Hình ảnh tảo tần của người bà trong kí ức của người cháu

- Phần 2( còn lại): Sự thức tỉnh muộn màng của người cháu.

Cái tôi thời nhỏ của tác giá:

+ Từng chịu cơ cực, nghèo đói

+ Hồn nhiên, vô tư, nghịch ngợm và chìm vào những câu chuyện hư ảo

- Nét quen thuộc: Tuổi thơ hồn nhiên vô tư

- Nét mới: Dũng cảm nói ra những cái xấu của tuổi thơ

Tình cảm sâu nặng của tác giả đối với người bà của mình

- Hình ảnh người bà âm thầm hy sinh, lam lũ vì đứa cháu mồ côi 

+ mò cua xúc tép, gánh chè xanh

- Tình cảm tác giải dành cho người bà: Thương bà nhưng cũng xót xa ngậm ngùi vì bà không còn nữa 

- Trong Bếp lửa, nhà thơ Bằng Việt tái hiện lại những kỉ niệm thiêng liêng về tình cảm bà cháu, thể hiện qua tiếng tu hú tha thiết, qua hình ảnh bếp lửa bập bùng.

- Nguyễn Duy đã sử dụng thành công những những thu pháp nghệ thuật như phép đối, so sánh đối chiếu đã tạo nên thành công to lớn trong những vần thơ của ông, miêu tả trực tiếp tình cảm của mình

Bố cục: 2 phần

- Phần 1( hai khổ đầu): Hình ảnh tảo tần của người bà trong kí ức của người cháu

- Phần 2( còn lại): Sự thức tỉnh muộn màng của người cháu.

Lời giải chi tiết

Cái tôi thời nhỏ của tác giá:

+ Tác giả từng nếm trải những cơ cực, nghèo đói do chiến tranh để lại, thế nhưng những điều này không bị xóa đi kí ức tuổi thơ mà hiện lên một cách vừa đáng yêu vừa tội nghiệp.

+ Hai khổ thơ đầu: Kí ức tuổi thơ hồn nhiên, vô tư, nghịch ngợm như bao đứa trẻ khác: "ra cống Na câu cá", "bắt chim sẻ", "ăn trộm nhãn chùa Trần",...

+ Ba khổ thơ tiếp: Hình ảnh người bà và cuộc sống nghèo khó của tác giả "mò cua xúc tép", "gánh chè xanh",..

+ Đắm chìm vào thế giới hư ảo của những câu chuyện cổ tích, thần thánh: đền Cây Thị, lễ đền Sòng, tâm hồn trẻ thơ say mê mùi thơm của hương trầm, hoa huệ, thích thú trước điệu hát văn của cô đồng,...

-Nét quen thuộc: Hồn nhiên vô tư như bao đứa trẻ đồng trang lứa dù chịu ảnh hưởng chiến trang

- Nét mới: Không chỉ kể về những kỉ niệm tươi đẹp mà ông còn can đảm nói lên những cái xấu, góc khuất của tuổi thơ.

Tình cảm sâu nặng của tác giả với bà mình 

- Tác giả thấu hiểu được nỗi cơ cực, âm thầm hy sinh và tình yêu thương của bà đối với mình

- Những chi tiết miêu tả bà cơ cực, lặn lội, lam lũ mưu sinh để nuôi lớn đứa cháu mồ coi hiện lên vô cùng sinh động "Mò cua xúc tép,.."

- Tác giả thể hiện sự tôn kính và lòng tri ân sâu sắc đối với bà, ngoài ra còn là sự ân hận muộn màng khi biết thương bà thì bà đã không còn nữa "Khi tôi biết thương bà thì đã muộn", "Bà chỉ còn một nấm cỏ thôi" câu thơ như là tiếng khóc nữa nở của tác giả.

- Trong Bếp lửa, nhà thơ Bằng Việt tái hiện lại những kí ức thiêng liêng về tình cảm bà cháu, thể hiện qua hình ảnh bếp lửa bập bùng. và tiếng tu hú kêu tha thiết

"Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà...

Rồi sớm rồi chiều bếp lửa bà nhen...

Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn...

Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm...

Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ..."

- Nguyễn Duy đã sử dụng những thủ pháp nghệ thuật như phép đối ( sự tinh nghịch của đứa cháu và nét cơ cực của người bà), so sánh đối chiếu đã tạo nên thành công to lớn trong những vần thơ của ông. Bằng giọng điệu chân thành và thẳng thắn ông đã khắc họa thành công nỗi ngậm ngùi, xót xa về cuộc sống đầy gian khổ của con người.

Bố cục: 2 phần

- Phần 1( hai khổ đầu): Hình ảnh tảo tần của người bà trong kí ức của người cháu

- Phần 2( còn lại): Sự thức tỉnh muộn màng của người cháu.

Lời giải chi tiết