Soạn bài Từ láy

Câu 1: a. Các từ láy trong đoạn đầu văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê: bần bật, thăm thẳm, chiêm chiếp. nức nở, tức tưởi, rón rén, nhảy nhót, ríu ran, nặng nề. 

b. Bảng phân loại: 

• Láy toàn bộ: bần bật, thăm thẳm, chiền chiện, chiêm chiếp.
• Láy bộ phận: láy phụ âm: nức nở, tức tưởi, rón rén, lặng lẽ, rực rỡ, nhảy nhót, ríu ran, nặng nề.

II. Soạn bài siêu ngắn: Từ láy

• lấp ló
• nho nhỏ
• nhưng nhức
• khang khác
• thâm thấp
• chênh chếch
• anh ách

Câu 3: Điền lần lượt như sau: nhẹ nhõm, xấu xa, xấu xí, tan tành, tan tác.

Câu 4: Đặt câu với mỗi từ: nhỏ nhắn, nhỏ nhặt, nhỏ nhẻ, nhỏ nhen, nhỏ nhoi.

• Dáng người bạn ấy rất nhỏ nhắn, đáng yêu
• Tính tình bạn ấy nhỏ nhặt, hay để ý những việc cỏn con.
• Giọng nói em bé rất nhỏ nhẻ
• Chị đừng nhỏ nhen như vậy.
• Thân phận người phụ nữ thật nhỏ nhoi và yếu đuối

Câu 5: Các từ máu mủ, mặt mũi, tóc tai, râu ria, khuôn khổ, ngọn ngành, tươi tốt, nấu nướng, ngu ngốc, mệt mỏi, nảy nở là từ láy nhưng thực chất đó là những từ ghép đẳng lập.

Câu 6: Giải thích nghĩa các từ:

• Từ “chiền” trong chùa chiền có nghĩa tương đương là chùa
• Từ “nê” trong no nê có nghĩa là chán
• Rớt: rơi ra một vài giọt (còn sót lại, hỏng, không đỗ) 
• Hành: thực hành.

=> Tất cả những từ đó đều là từ ghép, bởi vì cả hai tiếng trong từ đều có nghĩa.

I. Từ láy

1. Từ láy là gì?

  Từ láy là từ được cấu tạo bằng cách láy lại (điệp lại) một phần phụ âm hoặc nguyên âm, hay toàn bộ tiếng ban đầu.

Ví dụ:

Long lanh  => láy phụ âm đầu

Lấm tấm => láy vần “ấm”

Ầm ầm => láy toàn bộ.

2. Công dụng của từ láy

  Có thể được cấu tạo từ những tiếng không có ý nghĩa, nhưng khi chúng đứng bên cạnh nhau, được ghép với nhau thì lại tạo thành một từ có nghĩa.

   Từ láy được dùng để nhấn mạnh, miêu tả hình dạng, tâm trạng, tâm lý, tinh thần, tình trạng… của người, sự vật hiện tượng.

3. Phân loại từ láy

Từ láy là các từ có thể giống nhau chỉ vần hoặc chỉ âm, hoặc có thể giống nhau hoàn toàn về âm và vần, chính vì vậy từ láy được chia làm 2 loại:

a. Từ láy toàn bộ

Là những từ có các tiếng lặp lại cả âm và vần.

Ví dụ: ào ào, luôn luôn, xa xa, dành dành, xanh xanh, hằm hằm, khom khom…

Một số từ láy có tiếng thay đổi thanh điệu hoặc phụ âm cuối, để tạo sự hài hoà về âm thanh.

Ví dụ: ngoan ngoãn, thoang thoảng, thăm thẳm, lanh lảnh, ngồn ngộn…

b. Từ láy bộ phận

Láy âm: là những từ có phần âm lặp lại nhau.

Ví dụ: da dẻ, lấp lánh, thấp thỏm, xinh xắn, gầm gừ, kháu khỉnh, ngơ ngác…

Láy vần: là những từ có phần vần lặp lại nhau.

Ví dụ: lờ đờ, chênh vênh, càu nhàu, liêu xiêu, bồi hồi, cheo leo, bứt rứt…