Bài 4: Minh họa hình học nghiệm của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn

Gợi ý giải bài 4: Minh họa hình học nghiệm của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn

Trong bài học này, chúng ta sẽ giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn theo phương pháp thế hoặc phương pháp công đại số. Hãy cùng tìm hiểu cách giải các bài tập sau đây:

A. Hoạt động khởi động:

Giải hệ phương trình: $\left\{\begin{matrix}x - 3y = 0\\ x + 2y = 5\end{matrix}\right.$

Phương trình trở thành: $\left\{\begin{matrix}5y = 5\\ x + 2y = 5\end{matrix}\right.$

Giải ra ta được: $\left\{\begin{matrix}y = 1\\ x = 3\end{matrix}\right.$

Vậy nghiệm của hệ phương trình là: $(x; y) = (3; 1)$

B. Hoạt động hình thành kiến thức:

  • Vẽ hệ trục tọa độ Oxy.

    Vẽ đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của hệ phương trình $x - 3y = 0$

    Vẽ đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của hệ phương trình $x + 2y = 5$

    Đối chiếu tọa độ giao điểm với nghiệm của hệ tìm được ở Hoạt động Khởi động.

  • Làm tương tự với các hệ phương trình sau:

    (I) $\left\{\begin{matrix}x - y = 0\\ 2x + y = 3\end{matrix}\right.$

    (II) $\left\{\begin{matrix}2x - 3y = -4\\ 2x - 3y = 5\end{matrix}\right.$

    (III) $\left\{\begin{matrix}x + 2y = 3\\ -x - 2y = -3\end{matrix}\right.$

Những hoạt động trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn và cách biểu diễn nghiệm trên hệ trục tọa độ.

3. Ví dụ:

Cho biết số nghiệm của mỗi hệ phương trình sau dựa vào đồ thị của chúng:

  • a) $\left\{\begin{matrix}2x + y = 1\\ x - y = 2\end{matrix}\right.$
  • b) $\left\{\begin{matrix}x + 2y = 2\\ x + 2y = 5\end{matrix}\right.$
  • c) $\left\{\begin{matrix}2x + y = 3\\ -2x - y = -3\end{matrix}\right.$

Hãy thực hiện từng bước giải và xem xét số nghiệm của mỗi hệ phương trình trên từng đồ thị. Điều này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về việc tìm nghiệm của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn dựa trên hình học.

Bài tập và hướng dẫn giải

C. Hoạt động luyện tập

Câu 1: Trang 14 sách toán VNEN lớp 9 tập 2

Cho biết số nghiệm của mỗi hệ phương trình sau, giải thích vì sao?

a) $\left\{\begin{matrix}2x + y = 1\\ 3x - y = 4\end{matrix}\right.$

b) $\left\{\begin{matrix}x - 5y = -3\\ -x + 5y = -7\end{matrix}\right.$

c) $\left\{\begin{matrix}x - 5y = -3\\ -x + 5y = -7\end{matrix}\right.$

d) $\left\{\begin{matrix}3x - \frac{3}{2}y = -\frac{9}{2}\\ 2x + y = 3\end{matrix}\right.$

Trả lời: Để giải hệ phương trình này, ta có thể sử dụng phương pháp đồ thị hóa để tìm số nghiệm cho từng hệ... Xem hướng dẫn giải chi tiết

Câu 2: Trang 15 sách toán VNEN lớp 9 tập 2

Cho biết số nghiệm của mỗi hệ phương trình sau, giải thích vì sao?

a) $\left\{\begin{matrix}x + y = 2\\ 3x + 3y = 2\end{matrix}\right.$

b) $\left\{\begin{matrix}3x - 2y = 3\\ -9x + 6y = 7\end{matrix}\right.$

Trả lời: Cách làm:a) Phương trình ban đầu:\[\left\{\begin{matrix}x + y = 2\\ 3x + 3y =... Xem hướng dẫn giải chi tiết

Câu 3: Trang 15 sách toán VNEN lớp 9 tập 2

Cho biết số nghiệm của mỗi hệ phương trình sau, giải thích vì sao?

a) $\left\{\begin{matrix}4x - 8y = 4\\ -2 + 2y = -1\end{matrix}\right.$

b) $\left\{\begin{matrix}\frac{1}{3}x - 2y = \frac{2}{3}\\ -x + 6y = -2\end{matrix}\right.$

Trả lời: Để giải hệ phương trình, ta cần chuyển các phương trình về dạng chuẩn, sau đó so sánh hệ số của các... Xem hướng dẫn giải chi tiết

D. E Hoạt động vận dụng và tìm tòi, mở rộng

Dựa vào minh họa hình học (xét vị trí tương đối của hai đường thẳng xác định bởi hai phương trình trong hệ), em hãy giải thích các kết luận sau:

Hệ phương trình: $\left\{\begin{matrix}ax + by = c\\ a'x + b'y = c'\end{matrix}\right.$ (a, b, c, a', b', c' $\neq$).

  • Có vô số nghiệm nếu: $\frac{a}{a'} = \frac{b}{b'} = \frac{c}{c'}$
  • Vô nghiệm nếu: $\frac{a}{a'} = \frac{b}{b'} \neq \frac{c}{c'}$
  • Có một nghiệm duy nhất nếu: $\frac{a}{a'} \neq \frac{b}{b'}$
Trả lời: Để giải câu hỏi trên, ta cần nắm vững các trường hợp vị trí tương đối giữa hai đường thẳng trong hệ... Xem hướng dẫn giải chi tiết
0.04107 sec| 2092.211 kb