Giải bài tập 47: Chất béo
Chất béo là gì và thành phần chính của nó
Chất béo là một loại hợp chất bao gồm nhiều este của glycerol với axit béo, có công thức chung là (R-COO)3C3H5. Trong chất béo, R có thể là các axit béo như C17H35-, C17H33-, C15H31-… Thành phần chính của chất béo là este của glycerol và axit béo.
Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lý của chất béo
Chất béo tự nhiên bao gồm mỡ từ động vật và dầu từ thực vật. Trong cơ thể động vật, chất béo chủ yếu tập trung ở mô mỡ, trong khi trong thực vật chất béo tồn tại ở hạt và quả. Mỡ thường ở dạng rắn trong khi dầu ở dạng lỏng. Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước nhưng tan được trong dầu hỏa, xăng.
Tính chất hóa học của chất béo
Chất béo có thể bị thủy phân trong môi trường axit để tạo ra axit béo và glycerol. Thủy phân trong môi trường kiềm sẽ tạo ra xà phòng và glycerol. Đây là phản ứng xà phòng hóa của chất béo. Ngoài ra, chất béo còn được sử dụng trong sản xuất thức ăn cho người và động vật, cũng như trong việc sản xuất xà phòng và glycerol.
Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Trang 147 - sách giáo khoa (SGK) hóa học lớp 9
Chọn câu đúng nhất trong các câu sau
A. Dầu ăn là este
B. Dầu ăn là este của glixerol
C. Dầu ăn là este của glixerol và axit béo.
D. Dầu ăn là hỗn hợp nhiều este cuả glixerol và axit béo
Câu 2: Trang 147 - sách giáo khoa (SGK) hóa học lớp 9
Hoàn thành những câu sau bằng cách đặt những từ thích hợp vào chỗ trống
a) Chất béo tan... trong nước nhưng ... trong benzen và dầu hỏa
b) Phản ứng xà phòng hóa là phản ứng... este trong môi trường ... tạo ra ... và...
c) Phản ứng của chất béo với nước trong môi trường axit là phản ứng... nhưng không là phản ứng...
Câu 3: Trang 147 - sách giáo khoa (SGK) hóa học lớp 9
Hãy chọn phương pháp có thể làm sạch vết dầu ăn dính vào quần áo :
a) Giặt bằng nước ;
b) Giặt bằng xà phòng ;
c) Tẩy bằng cồn 96o ;
d) Tẩy bằng giấm ;
e) Tẩy bằng xăng .
Hãy giải thích sự lựa chọn đó.
Câu 4: Trang 147 - sách giáo khoa (SGK) hóa học lớp 9
Để thủy phân hoàn toàn 8,58 kg một loại chất béo cần vừa đủ 1,2 kg NaOH, thu được 0,92 kg glixerol và m kg hỗn hợp muối của axit béo.
a) Tính m.
b) Tính khối lượng xà phòng bánh có thể thu được từ m kg hỗn hợp các muối trên. Biết muối của các axit béo chiếm 60% khối lượng xà phòng.