Soạn bài Phương pháp thuyết minh - Ngữ văn 8

Bài viết sự hiểu biết sâu sắc của người viết về vấn đề trình bày:

- Kiến thức y học:

+ Khói thuốc chứa nhiều chất độc.

+ Vòm họng, phế quản, nang phổi bị chất hắc ín trong khói thuốc làm tê liệt.

+ Khói thuốc gây ho hen viêm phế quản.

+ Trong khói thuốc lá có chất đi-o-xin… giảm sút sức khỏe con người.

+ Khói thuốc ung thư vòm họng, ung thư phổi.

+ Chất ni-co-tin trong thuốc lá làm huyết áp tăng cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.

- Sự hiểu biết về tâm lí xã hội, sự quan tâm tới vấn đề xã hội

+ Bệnh viêm phế quản… hại sức khỏe cộng đồng.

+ Hút thuốc lá nơi công cộng… sinh con suy yếu

+ Từ điếu thuốc sang cốc bia rồi đến ma túy… từ điếu thuốc.

⟶Những hiểu biết trên được trình bày chứng tỏ tác giả là người có tầm am hiểu sâu sắc về khoa học, có trình độ chuyên môn và có ý thức trách nhiệm với xã hội.

- Phương pháp so sánh đối chiếu: so sánh tác hại khôn lường của việc hút thuốc với uống rượu (Hẳn rằng người hút thuốc… người uống rượu)

- Phương pháp phân tích, giải thích: Phân tích các chất độc hại có trong thuốc lá ảnh hưởng tới sức khỏe con người ( trong khói thuốc có… sút kém)

- Phương pháp nêu ví dụ, số liệu: ngày nay đi các nước phát triển… người vi phạm.

Văn bản thuyết minh Ngã ba Đồng Lộc

- Kiến thức:

+ Vị trí địa lý của Ngã ba Đồng Lộc

+ Về tập thể 10 cô gái thanh niên xung phong làm nhiệm vụ san lấp hố bom, đào hầm, đảm bảo an toàn giao thông

+ Cô gái La Thị Tám đầy nhiệt tình cách mạng, dũng cảm và mưu trí.

- Phương pháp thuyết minh

+ Liệt kê: kể tên việc làm của 10 cô gái thanh niên xung phong.

+ Phương pháp nêu ví dụ: "ba lần bị bom nổ vui lấp… giao thông thông suốt".

+ Phương pháp dùng số liệu: "Ngày 24/7/ 1968… hơi thở cuối cùng".

Cách phân loại đó hợp lí vì ba loại đó không trùng lặp, không có trường hợp học sinh vừa ở loại này vừa ở loại khác.

Bài tập 1: Phạm vi mà tác giả đã tìm hiểu đó là:

• Sự nguy hại của thuốc lá đối với sức khỏe của con người (phương diện cá nhân).
• Sự nguy hại của thuốc lá đối với mọi người xung quanh (phương diện xã hội).
• Tỉ lệ hút thuốc lá ở Việt Nam so với các nước Âu - Mĩ;
• Sự nguy hại của thuốc lá đối với hành vi đạo đức của con người.
• Phong trào chống ôn dịch thuốc lá ở trên thế giới.
• Thực trạng sức khoẻ cộng đồng ở Việt Nam.

II. Soạn bài siêu ngắn: Phương pháp thuyết minh

o Đoạn 1: Từ đầu … hơn cả AIDS: phương pháp nêu định nghĩa giải thích.

o Đoạn 2:Tiếp theo…sức khỏe cộng đồng: phương pháp so sánh, giải thích, dùng số liệu.

o Đoạn 3: từ có người bảo… tội ác): phương pháp giải thích, nêu ví dụ.

o Đoạn 4: Còn lại: phương pháp giải thích, nêu ví dụ, phân tích

Bài tập 3: Thuyết minh đòi hỏi phải có kiến thức thực tế chính xác, và nắm được kiến thức của nhiều lĩnh vực khác nhau như địa lí, lịch sử.

• Kiến thức địa lí: giao điểm của hai đường quốc lộ số 8, và số 15... đoạn đường dài 22km.
• Kiến thức lịch sử: có 44 trọng điểm... chịu đựng 2.057 trận bom ngày 24-7-1968 sau 18 lần.

Văn bản Ngã ba Đồng Lộc đã sử dụng những phương pháp thuyết minh sau:

• Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích: Ngã Ba Đồng Lộc là giao điểm giữa hai đường tỉnh lộ…
• Phương pháp liệt kê: Liệt kê số tuổi đời của 10 cô gái và liệt kê số lượng những trận bom hằng ngày, nhiệm vụ của 10 cô gái lấp bom, số lần bị vùi lấp

Bài tập 4: Cách phân loại của bạn lớp trưởng đối với các bạn học yếu trong lớp rất hợp lí qua liệt kê