Giải bài tập 4A: Làm người chính trực

A. Hoạt động cơ bản

1. Quan sát tranh, trả lời câu hỏi:

• Bức tranh vẽ cảnh gì?
• Hình ảnh búp măng trên lá cờ đội có ý nghĩa gì?

2-3-4. Đọc, giải nghĩa và luyện đọc

5. Thảo luận để trả lời câu hỏi (chọn ý đúng để trả lời):

(1) Sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào trong việc lập ngôi vua?

a. Không nhận của đút lót đế lập Long Xưởng làm vua mà theo di chiếu, lập Thái tử Long Cán làm vua.

b. Đưa ra bàn bạc công khai trong triều đình để chọn người lên làm vua.

c. Không theo di chiếu mà cứ lập một người thân tín lên làm vua.

(2) Sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào trong việc tìm người giúp nước?

(3) Những dòng nào nêu đúng lí do nhân dân ca ngợi những người chính trực như ông Tô Hiến Thành?

a. Người chính trực bao giờ cũng đặt lợi ích của đất nước lên trên lợi ích riêng.

b. Người chính trực bao giờ cũng thẳng thắn, tôn trọng sự thật.

c. Người chính trực tài giỏi trong việc chỉ huy quân sĩ trên trận mạc.

3. Tìm hiểu từ ghép và từ láy - Đọc những câu thơ sau và cho biết:

Cấu tạo của những từ phức được in đậm trong các câu thơ có gì khác nhau?

Tôi nghe truyện cổ / thầm thì.

Lời ông cha dạy cũng là vì sau.

                    (Lâm Thị Mỹ Dạ)

Thuyền ta chầm chậm vào Ba Bể

Núi dựng cheo leo, hồ lặng im

Lá rừng với gió ngân se sẽ

Hoạ tiếng lòng ta với tiếng chim.

                (Hoàng Trung Thông)

B. Hoạt động thực hành

1. Xếp những từ phức được in nghiêng trong các câu dưới đây thành hai loại: từ ghép và từ láy. Biết rằng những tiếng in đậm là những tiếng có nghĩa:

a. Mưa / mùa xuân / xôn xao / , phơi phới ... Những / hạt mưa / bé nhỏ / , mềm mại / , rơi / mà / như / nhảy nhót.

b. Nhân dân ghi nhớ công ơn Chữ Đồng Tử, lập đền thờ ở nhiều nơi bên sông Hồng. Cũng từ đó hằng năm, suốt mất tháng mùa xuân, cả một vùng bờ bãi sông Hồng lại nô nức làm lễ, mở hội để tưởng nhớ ông.

(Theo Hoàng Lê)

Từng nhóm viết kết quả ra giấy khổ to hoặc bảng nhóm.  

2. Thi tìm nhanh từ ghép, từ láy chứa từng tiếng sau đây:

a. ngay

b. thẳng

c. thật

4. Điền vào chỗ trống (chọn a hoặc b):

a. Tiếng có âm đầu là r, d hay gi?

- Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê. Nhớ một buổi trưa nào, nồm nam cơn ... thổi, khóm tre làng rung lên man mác khúc nhạc đồng quê.

- Diều bay, diều lá tre bay lưng trời. Sáo tre, sáo trúc bay lưng trời ... đưa tiếng sáo, ... nâng cánh ...

                                                                                                (Theo Thép Mới)

b. ân hay âng?

- Vua Hùng một sáng đi săn

Trưa tròn bóng nắng nghỉ ch... chốn này

D... d... một quả xôi đầy

Bánh chưng mấy cặp, bánh giầy mấy đôi.

                                           (Nguyễn Bùi Vợi)

Nơi ấy ngôi sao khuya                   Nơi cả nhà tiễn ch... 

Soi vào trong giấc ngủ                  Anh tôi đi bộ đội

Ngọn đèn khuya bóng mẹ             Bao niềm vui nồi đợi

Sáng một V..'... trên s...                Nắng nửa thềm nghiêng nghiêng.

                                                                         (Vũ Quần Phương)