Giải bài tập 45: Ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kì
Ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kì
Thông qua việc sử dụng thấu kính phân kì, chúng ta có thể tạo ra ảnh của vật với nhiều đặc điểm đặc trưng. Vật sáng ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn tạo ra ảnh ảo, cùng chiều, nhỏ hơn vật và luôn nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính.
Khi đặt vật rất xa thấu kính, ảnh ảo của vật sẽ có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự. Đây là một trong những đặc điểm quan trọng khi tạo ra ảnh của vật bằng thấu kính phân kì.
Bài tập và hướng dẫn giải
Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài
Trang 122 sách giáo khoa (SGK) Vật lí lớp 9
Bố trí thí nghiệm như hình 45.1, để quan sát ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì.
Vật và màn đều được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính phân kì có tiêu cự khoảng 12cm.
C1. Hãy làm thí nghiệm để chứng tỏ rằng không thể hứng được ảnh của vật trên màn với mọi vị trí của vật.
C2. Làm thế nào để quan sát được ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kì ? Ảnh đó là ảnh thật hay ảnh ảo ? Cùng chiều hay ngược chiều với vật.
Trang 122 sách giáo khoa (SGK) Vật lí lớp 9
Dựa vào kiến thức đã học ở bài trước, hãy nêu cách dựng ảnh của vật AB qua thấu kính phân kì. biết AB vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính.
Trang 122 sách giáo khoa (SGK) Vật lí lớp 9
Trên hình 45.2 cho biết vật AB được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính phân kì có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính và cách quang tâm O một khoảng OA = 24cm.
+ Hãy dựng ảnh A'B' của vật AB tạo bởi thấu kính đã cho.\
+ Dựa vào hình vẽ, hãy lập luận để chứng tỏ rằng ảnh này luôn nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính.
Trang 123 sách giáo khoa (SGK) Vật lí lớp 9
Đặt vật AB trước một thấu kính có tiêu cự f = 12cm. Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 8cm, A nằm trên trục chính. Hãy dựng ảnh A'B' của AB. Dựa vào hình vẽ để nêu nhận xét về độ lớn của ảnh so với vật trong hai trường hợp:
+ Thấu kính là hội tụ
+ Thấu kính là phân kì
Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài
Câu 6: Trang 123 sách giáo khoa (SGK) Vật lí lớp 9
Từ bài toán trên, hãy cho biết ảnh ảo của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì có đặc điểm gì giống nhau, khác nhau. Từ đó hãy nêu cách nhận biết nhanh chóng một thấu kính là hội tụ hay phân kì.
Câu 7: Trang 123 sách giáo khoa (SGK) Vật lí lớp 9
Vận dụng kiến thức hình học, tính khoảng cách từ ảnh đến thấu kính và chiều cao của ảnh trong hai trường hợp ở C5 khi vật có chiều cao h = 6mm
Câu 8: Trang 123 sách giáo khoa (SGK) Vật lí lớp 9
Hãy trả lời câu hỏi nêu ra ở phần mở bài:" Bạn Đông bị cận thị nặng. Nếu Đông bỏ kính ra, ta nhìn thấy mắt bạn to hơn hay nhỏ hơn khi nhìn mắt bạn lúc đang đeo kính"