Giải bài tập 30: Bài tập vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái
Áp dụng quy tắc nắm tay phải và bàn tay trái trong vật lí
Để thực hiện hai quy tắc này một cách chính xác, trước hết bạn cần nhớ các nguyên lý căn bản. Quy tắc nắm tay phải đòi hỏi bạn phải nắm bàn tay phải sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện đi qua các vòng dây. Trong khi đó, ngón tay cái sẽ chỉ ra chiều của đường sức.
Quy tắc nắm bàn tay trái, đòi hỏi bạn đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay và chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa phải theo chiều dòng điện. Ngón tay cái sẽ choãi ra theo chiều của lực điện từ.
Với việc áp dụng chính xác hai quy tắc này, bạn sẽ giúp mình hiểu và giải quyết các bài toán vật lí dễ dàng hơn. Hãy thực hành nhiều để trở thành chuyên gia trong việc áp dụng quy tắc nắm tay phải và bàn tay trái trong vật lí nhé!
Bài tập và hướng dẫn giải
Bài 1: Trang 82 - sách giáo khoa (SGK) vật lí lớp 9
Treo thanh nam châm gần một ống dây như hình 30.1. Đóng mạch điện.
a) Có hiện tượng gì xảy ra với thanh nam châm ?
b) Đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, hiện tượng sẽ xảy ra như thế nào ?
c) Hãy làm thí nghiệm kiểm tra xem các câu trả lời trên của em có đúng không.
Bài 2: Trang 83 - sách giáo khoa (SGK) vật lí lớp 9
Hãy xác định chiều của lực điện từ, chiều của dòng điện, chiều của đường sức từ và tên cực từ trong các trường hợp biểu diễn trên hình 30.2a,b,c. Cho biết kí hiệu (+) chỉ dòng điện có phương vuông góc với mặt phẳng trang giấy và có chiều đi từ phía trước ra phía sau, kí hiệu (.) chỉ dòng điện có phương vuông góc với mặt phẳng trang giấy và có chiều từ phía sau ra phía trước.
Bài 3: Trang 84 - sách giáo khoa (SGK) vật lí lớp 9
Hình 30.3 mô ta khung dây dẫn ABCD (có thể quay quanh trục OO’) có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường, chiều của dòng điện và tên các cực của nam châm đã chỉ rõ trên hình.
a) Hãy vẽ lực $\overrightarrow{F_1}$ tác dụng lên đoạn dây dẫn AB và lực $\overrightarrow{F_2}$ tác dụng lên đoạn dây CD.
b) Cặp lực $\overrightarrow{F_1}$, $\overrightarrow{F_2}$ làm cho khung dây quay theo chiều nào?
c) Để cho khung dây ABCD quay theo chiều ngược lại thì phải làm thế nào?