Phân tích những ưu thế và giới hạn của ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết.

Phân tích ưu thế và giới hạn của ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết

Trong giao tiếp bằng ngôn ngữ nói, người nghe có thể phản hồi để người nói điều chỉnh, sửa đổi. Hai bên có thể trực tiếp giải quyết thắc mắc để đạt thống nhất. Tuy nhiên, giao tiếp bằng ngôn ngữ nói thường không được lựa chọn, gọt giũa kĩ càng. Người nghe phải tiếp nhận nhanh chóng, ít có điều kiện suy ngẫm và phân tích.

So với ngôn ngữ nói, ngôn ngữ viết được lựa chọn kỹ càng và chính xác. Người đọc có thể đọc đi đọc lại, phân tích và nghiền ngẫm nội dung văn bản. Tuy nhiên, để giao tiếp bằng ngôn ngữ viết cả người viết và người đọc phải biết các kí hiệu chữ viết, chính tả, và quy tắc tổ chức văn bản. Giao tiếp bằng ngôn ngữ viết thường nảy sinh thắc mắc nhưng không thể giải quyết tức thì.

Trên thực tế, ngôn ngữ nói sử dụng các từ ngữ đa dạng, tự do ngôn luận, mang tính khẩu ngữ, tiếng lóng, chơi chữ, trợ từ, thán từ, các biệt ngữ. Có nhiều sắc thái về giọng điệu như cao, thấp, nhanh, chậm, mạnh, yếu. Ngôn ngữ nói thường rườm rà, có yếu tố trùng lặp, dư thừa do diễn ra tức thì không có điều kiện gọt giũa.

Trái lại, ngôn ngữ viết được thể hiện bằng chữ viết trong văn bản, tiếp nhận bằng thị giác. Người viết có thời gian suy ngẫm, lựa chọn, gọt giũa. Người đọc có thể đọc đi đọc lại, phân tích, nghiền ngẫm để lĩnh hội thông tin. Ngôn ngữ viết không có ngữ điệu nhưng được hỗ trợ bởi dấu câu, ký hiệu văn tự, hình ảnh minh họa giúp hiểu rõ thông tin. Tốc độ viết chậm hơn, từ ngữ được lựa chọn kỹ càng, đạt tính chính xác.

Với sự đa dạng và tự do trong ngôn ngữ nói, cùng tính chính xác và sự lựa chọn cẩn thận trong ngôn ngữ viết, ta nhận thấy cả hai hình thức đều có ưu điểm và giới hạn riêng, phù hợp với các mục đích và tình huống giao tiếp cụ thể.