Soạn bài: Đồng chí
Bài thơ Đồng chí: Tình đồng chí trong chiến tranh cách mạng
Bài thơ Đồng chí của tác giả Chính Hữu nói về tình đồng chí của những người lính cách mạng trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Trong bối cảnh gian khổ, nhiều khó khăn và thiếu thốn, tình đồng chí giữa những người lính được mô tả như một gắn bó thâm thiết, hùng hậu. Họ là những người nông dân mặc áo lính, cùng chung lí tưởng chiến đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
Chính Hữu, người sinh năm 1926, đã gia nhập Trung đoàn Thủ đô và hoạt động trong quân đội suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Ông làm thơ từ năm 1947 và tập thơ Đầu súng trăng treo là tác phẩm chính của ông. Thơ của Chính Hữu không nhiều nhưng cực kỳ sắc bén, cảm xúc dồn nén và hình ảnh hàm súc.
Bài thơ Đồng chí được sáng tác vào đầu năm 1948 sau khi tác giả cùng đồng đội tham gia chiến dịch Việt Bắc, đánh bại cuộc chiến quy mô lớn của giặc Pháp. Đây là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất viết về người lính cách mạng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
Tình đồng chí của người lính cách mạng và sự gắn bó keo sơn của họ được thể hiện qua các chi tiết, hình ảnh và ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng và giàu sức biểu cảm. Họ là những người lính chân chính, mưu trí, can đảm và sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc. Tinh thần đoàn kết, sự đồng lòng vững bền trong chiến tranh cách mạng đã tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp linh hồn của họ.
Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: (Trang 130 - sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9) Dòng thứ bảy của bài thơ có gì đặc biệt? Mạch cảm xúc và suy nghĩ trong bài thơ được triển khai như thế nào trước và sau dòng thơ đó?
Câu 2: (Trang 130 - sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9) Sáu dòng đầu bài thơ đã nói về cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng. Cơ sở ấy là gì?
Câu 3: (Trang 130 - sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9) Hãy tìm trong bài thơ những chi tiết, hình ảnh biểu hiện tình đồng chí, đồng đội làm nên sức mạnh tinh thần của những người lính cách mạng. Phân tích ý nghĩa, giá trị của những chi tiết, hình ảnh đó.
Câu 4: (Trang 130 - sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9)
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Những câu thơ trên gợi cho em suy nghĩ gì về người lính và cuộc chiến đấu? Hãy phân tích vẻ đẹp và ý nghĩa của hình ảnh trong những câu thơ ấy.
Câu 5: trang 130 sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9 tập một
Theo em, vì sao tác giả lại đặt tên cho bài thơ về tình đồng đội của những người lính là Đồng chí?
Câu 6: (Trang 130 - sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9) Qua bài thơ này, em có cảm nhận gì về hình ảnh anh bộ đội thời kháng chiến chống Pháp?
Luyện tập (Trang 130 - sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9) Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về đoạn cuối bài thơ Đồng chí (“Đêm nay... trăng treo”).
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Các cặp hình ảnh “súng bên súng”, “đầu sát bên đầu”, “anh với tôi” luôn song hành cùng nhau có ý nghĩa gì?
Câu 2: Viết một đoạn văn ngắn phân tích ba câu thơ cuối bài thơ Đồng chí để làm rõ ý kiến sau: Ba câu cuối là ba câu thơ hay nhất, là sự kết tinh cao quý của tình đồng chí.
Câu 3: Cảm nhận vẻ đẹp người lính qua bài thơ Đồng chí của Chính Hữu.
Câu 3: Giá trị nội dung và nghệ thuật trong " Đồng chí"
Câu 2: Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học " Đồng chí "