Soạn bài: Các phương châm hội thoại (tiếp theo 2)
Các Phương Châm Hội Thoại: Quan Trọng và Ứng Dụng
Để hiểu rõ về việc vận dụng các phương châm hội thoại, chúng ta cần phải áp dụng chúng một cách phù hợp với đặc điểm của tình huống giao tiếp cụ thể. Điều này bao gồm việc xác định người nghe, thời điểm, địa điểm, và mục đích của cuộc trò chuyện.
Có một số nguyên nhân khiến cho việc không tuân thủ các phương châm hội thoại, bao gồm:
- Người nói không ý thức về cách giao tiếp, vô ý hoặc thiếu văn hóa trong cách nói chuyện.
- Người nói đang cần ưu tiên một phương châm khác hoặc một yêu cầu quan trọng hơn.
- Người nói muốn tạo sự chú ý hoặc truyền đạt thông điệp theo ý nghĩa riêng của họ.
Với kiến thức trọng tâm về các phương châm hội thoại, chúng ta có thể trở thành người giao tiếp thông minh hơn, biết cách tương tác và truyền đạt thông điệp một cách hiệu quả hơn trong mọi tình huống. Hãy áp dụng những kiến thức này vào cuộc sống hàng ngày để tạo ra những mối quan hệ xã hội tích cực và đầy ý nghĩa.
Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1 (Trang 38 – sách giáo khoa (SGK)) Đọc mẩu chuyện sau và trả lời câu hỏi.
Một cậu bé năm tuổi chơi quả bóng nhựa trong phòng đọc sách của bố. Quả bóng văng vào ngăn dưới của một kệ sách. Cậu bé tìm mãi không ra bèn hỏi bố.
Ông bố đáp:
- Quả bóng nằm ngay dưới cuốn “Tuyển tập truyện ngắn Nam Cao” kia kìa.
Câu trả lời của ông bố không tuân thủ phương châm hội thoại nào? Phân tích để làm rõ sự vi phạm ấy.
Câu 2 (Trang 38 – sách giáo khoa (SGK)) Đọc mẩu chuyện sau và trả lời câu hỏi.
Bốn người hăm hở đến nhà lão Miệng. Đến nơi họ không chào hỏi gì cả, cậu Chân, cậu Tay nói thẳng với lão:
- Chúng tôi hôm nay đến không phải để thăm hỏi, trò chuyện gì với ông, mà để nói cho ông biết: Từ nay chúng tôi không làm để nuôi ông nữa. Lâu nay, chúng tôi đã cực khổ, vất vả vì ông nhiều rồi.
(Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng)
Thái độ và lời nói của Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng đã vi phạm phương châm nào trong giao tiếp? Việc không tuân thủ phương châm ấy có lí do chính đáng không? Vì sao?
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: " Các phương châm hội thoại (tiếp theo)". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn lớp 9 tập 1.