Bài 31: Con chó Bấc

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Đọc văn bản Con chó Bấc

2. Tìm hiểu văn bản

a) Xác định bố cục của văn bản. Căn cứ vào độ dài ngắn của mỗi phần , có thể thấy nhà văn chủ yếu muốn nói đến những biểu hiện tình cảm của nhân vật nào?

b) Cách cứ xử của Thoóc - tơn đối với Bấc được biểu hiện qua những chi tiết nào? Cách cư xử đó có gì đặc biệt? Tại sao trước khi diễn tả tình cảm của Bấc đối với chủ, nhà văn lại dành một đoạn để nói về tình cảm của Thoóc - tơn đối với Bấc?

c) Tình cảm của con chó Bấc đối với chủ biểu hiện qua những khía cạnh khác nhau ra sao? Nhận xét về năng lực quan sát, trí tưởng tượng của tác giả khi viết đoạn văn này.

d) Rút ra ý nghĩa của đoạn trích Con chó Bấc

C. Hoạt động luyện tập 

1. Luyện tập đọc hiểu văn bản Con chó Bấc

Viết đoạn văn thể hiện suy nghĩ của em về tình yêu thương loài vật của tác giả khi đi sâu miêu tả “tâm hồn” con chó Bấc trong đoạn trích Con chó Bấc.

2. Luyện tập phần Tiếng Việt

a) Tìm khởi ngữ trong câu sau viết lại thành câu không có khởi ngữ.

Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo : "Cô có cái nhìn sao mà xa xăm !".

(Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)

b) Chỉ ra thành phần biệt lập trong những câu sau và giải thích phần ý nghĩa mà nó đem lại cho câu chứa nó.

(1) Thật đấy, chuyến này không được Độc lập thì chết cả đi chứ sống làm gì cho nó nhục.

     (Kim Lân, Làng)

(2) Cũng may mà bằng mấy nét vẽ, hoạ sĩ ghi xong lần đầu gương mặt của người thanh niên.

                 (Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

c) Cho biết những từ ngữ in đậm trong các đoạn trích dưới đây có tác dụng liên kết câu chứa chúng với câu nào. Đó là phép liên kết gì ?

(1) - Ba không giống cái hình ba chụp với má.

- Sao không giống, đi lâu, ba con già hơn trước thôi.

- Cũng không phải già, mặt ba con không có cái thẹo trên mặt như vậy.

à ra vậy, bây giờ bà mới biết.

                                                     (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

(2) Không một hôm nào bà Hai ở quán về mụ không sấn đến vạch thúng ra xem :

- Ái chà ! Nhà này có mớ cá ngon gớm, chiều tớ phải xin một bát mấy được.

Thế là đến chiều mụ sai con bưng bát đến xin.

                             (Kim Lân, Làng)

d) Chỉ ra phép lặp từ ngữ và phép thế để liên kết câu trong đoạn trích sau đây :

Hoạ sĩ nào cũng đến Sa Pa ! ở đấy tha hồ vẽ. Tôi đi đường này ba mươi hai năm. Trước Cách mạng tháng Tám, tôi chở lên chở về mãi nhièu hoạ sĩ như bác. Hoạ sĩ Tô Ngọc Vân này, hoạ sĩ Hoàng Kiệt này...

                              (Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

e) Đọc truyện cười và trả lời câu hỏi:

HAI KIỂU ÁO

Có ông quan lớn đến hiệu may để may một cái áo thật sang tiếp khách. Biết quan xưa nay nổi tiếng luồn cúi quan trên, hách dịch với dan, người thợ may bèn hỏi :

- Xin quan lớn cho biết ngài may chiếc áo này để tiếp ai ạ ?

Quan lớn ngạc nhiên :

- Nhà ngươi biết để làm gì ?

Người thợ may đáp :

- Thưa ngài, con hỏi để may cho vừa. Nếu ngài mặc hầu quan trên thì vạt đằng trước phải mau ngắn đi dăm tấc, còn nếu ngài mặc để tiếp dân đen, thì vạt đằng sau phải may ngắn lại.

Quan ngẫm nghĩ một hồi rồi bão :

- Thế thì nhà ngươi may cho ta cả hai kiểu.

(Theo Trường Chính - Phong Châu, Tiếng cười dân gian Việt Nam)

(1) Câu nào trong những lời đối đáp trên đây chứa hàm ý?

(2) Nội dung hàm ý ấy là gì?

(3) Người nghe có giải đoán được hàm ý trong câu nói đó không? Chi tiết nào xác nhận điều này?

3. Luyện tập viết hợp đồng

a) Chọn cách diễn đạt nào trong hai cách sau ? Tại sao ?

b) Lập hợp đồng cho thuê xe đạp dựa trên những thông tin sau đây :

Người có xe cho thuê : Nguyễn Văn A, tại số nhà X, phố...phường... thành phố Huế.

Người cần thuê xe : Lê Văn C, ở tại khách sạn Y, mang giấy chứng minh nhân dân số :... do Công an thành phố ...cấp ngày...tháng...năm...

Đối tượng : Chiếc xe đạp mi-ni Nhật, màu tím, trị giá 1 000 000 đ.

Thời gian thuê : 3 ngày đêm.

Giá cả : 10 000 đ/ngày đêm.

Nếu mất hoặc bị hư hại thì người thuê phải bồi thường.

c) Lập sơ đồ tư duy hệ thống hóa kiến thức về mục đích, nội dung, bố cục, hành văn, số liệu của hợp đồng.

d) Trong các loại văn bản sau đây, văn bản nào có tính chất pháp lí?

- Tường trình 

- Biên bản

- Báo cáo

- Hợp đồng

D. Hoạt động vận dụng

1. Từ đoạn trích Con chó Bấc, hãy viết một đoạn văn thể hiện tình cảm, suy nghĩ của em đối với một con vật nuôi trong gia đình.

3. Hãy viết một trong các hợp đồng sau: cung cấp nước sạch, cung cấp điện sinh hoạt.