Soạn bài: Khởi ngữ
Khởi ngữ trong câu
Khởi ngữ là phần quan trọng trong câu, đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến. Trong văn bản, khởi ngữ thường được in đậm để nhấn mạnh.
Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu:
1. Phân biệt các từ ngữ in đậm với chủ ngữ:
- "Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không kìm nổi xúc động." (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
- "Giàu, tôi cũng giàu rồi." (Nguyễn Công Hoan, Bước đường cùng)
- "Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp." (Phạm Văn Đồng, Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)
Trả lời:
a. Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không kìm nổi xúc động.
Chủ ngữ: anh
b. Giàu, tôi cũng giàu rồi.
Chủ ngữ: tôi
c. Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp.
Chủ ngữ: chúng ta
2. Trước những từ in đậm trên có thể thêm những quan hệ từ như: về, đối, với,...
Để nhớ:
- Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.
- Trước khởi ngữ có thể thêm những quan hệ từ: về, đối, với,...
Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: trang 8 sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9 tập 2
Câu 2: trang 8 sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 9 tập 2
Hãy viết lại câu sau bằng cách chuyển phần in đậm thêm khởi ngữ:
a. Anh ấy làm bài cẩn thận lắm
b. Tôi hiểu rồi nhưng tôi vẫn chưa giải được
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: "Khởi ngữ". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn lớp 9 tập 1.