Bài tập 5. Xác định kiểu so sánh tu từ và phân tích tác dụng của chúng trong các câu sau:a)Ta nghe...

Cách làm:

1. Xác định yếu tố được so sánh trong câu (ví dụ: tiếng máy gọi, em nằm dưới đất sâu, những ngày Tết vụt đi, vịnh xanh).
2. Xác định từ so sánh được sử dụng (như, giống như, như là, như thế nào).
3. Xác định yếu tố so sánh (ví dụ: tiếng cuộc đời, khoảng trời đã nằm yên trong đất, tên bắn, buổi ban đầu tình yêu).
4. Phân tích giá trị tu từ của cách so sánh được sử dụng trong câu (ví dụ: kiểu so sánh ngang bằng, sự liên tưởng giữa yếu tố cụ thể và trừu tượng, tính biểu cảm và hình tượng của câu văn).

Câu trả lời:

a) Yếu tố được so sánh: "tiếng máy gọi"; từ so sánh: "như"; yếu tố so sánh: "tiếng cuộc đời". Giá trị tu từ: kiểu so sánh ngang bằng, sự liên tưởng yếu tố khác loại giữa "tiếng máy gọi" cụ thể và "tiếng cuộc đời" trìu tượng càng làm tăng thêm tính biểu cảm, tính hình tượng cho câu văn.

b) Yếu tố được so sánh: "em nằm dưới đất sâu"; từ so sánh: "như"; yếu tố so sánh: "khoảng trời đã nằm yên trong đất". Giá trị tu từ: kiểu so sánh ngang bằng, sự liên tưởng hai không gian, hai yếu tố khác loại nhưng cả hai đều cụ thể là "nằm dưới đất sâu" và "khoảng trời đã nằm trong đất". Hình ảnh khoảng trời - hố bom càng làm tăng thêm tính biểu cảm, tính hình tượng cho câu văn.