[Cánh Diều] Soạn văn lớp 6 bài: Thạch Sanh
Hướng dẫn học bài "Thạch Sanh" trang 19 sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 1
Trong sách giáo khoa "Cánh Diều", bài học về Thạch Sanh trang 19 được biên soạn theo chương trình đổi mới của Bộ giáo dục. Bài học này giúp học sinh hiểu rõ về câu chuyện và những bài học ý nghĩa từ nhân vật Thạch Sanh.
Việc hướng dẫn học bài cần được thực hiện một cách cụ thể và chi tiết, để học sinh có thể nắm bắt bài học một cách tốt nhất. Cần tạo ra những hoạt động thực tế, đồng thời khuyến khích học sinh thảo luận và trao đổi ý kiến với nhau.
Qua việc phân tích chi tiết, học sinh sẽ có cái nhìn sâu hơn về bài học và nhận ra những ý nghĩa sâu sắc đằng sau câu chuyện của Thạch Sanh. Bằng cách này, học sinh sẽ không chỉ hiểu bài học mạch lạc hơn mà còn có thể áp dụng vào cuộc sống hàng ngày.
Quan trọng nhất, việc hướng dẫn học bài cần phải tạo ra môi trường học tập tích cực, nơi mà học sinh có thể tự tin thể hiện ý kiến, phát triển tư duy và kỹ năng giao tiếp.
Với phương pháp hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết, học sinh sẽ hứng thú hơn trong việc học tập và nắm bắt bài học một cách hiệu quả.
Bài tập và hướng dẫn giải
1. Chuẩn bị
- Xem lại khái niệm truyện cổ tích ở phần Kiến thức ngữ văn đề vận dụng vào đọc hiểu văn bản này. Đọc trước truyện Thạch Sanh.
- Khi đọc hiểu truyện có tích, các em cần chú ý:
- Truyện kể về việc gì? Xác định những sự kiện chính trong truyện.
- Truyện kể về ai? Ai là nhân vật nổi bật? Kết thúc truyện, số phận các nhân vật như thế nào?
- Qua diễn biến và kết thúc của truyện, tác giả đân gian muốn ca ngợi, phê phán hay nói lên ước mơ gì? Điều đó có liên quan như thế nào đến cuộc sống hiện nay?
- Những chỉ tiết nào trong truyện là chỉ tiết hoang đường, kì ảo? Những chi tiết này có tác dụng gì trong việc thẻ hiện nội dung và nghệ thuật của truyện?
2. Đọc hiểu
* Câu hỏi giữa bài:
- Nguồn gốc xuất thân của Thạch Sanh có gì đặc biệt?
- Tính cách nào của Thạch Sanh được tác giả dân gian tập trung thể hiện trong phần 2? Hãy tìm một từ được lặp lại hai lần trong phần này để nói về tính cách ấy?
- Thạch Sanh có những hành động dũng cảm nào trong phần (3)?
- Em thử dự đoán khi Thạch Sanh xuống hang Lí Thông sẽ làm gì?
- Khi xin cây đàn, Thạch Sanh có biết đó là cây đàn thần không?
- Thạch Sanh đã cư xử với mẹ con Lý Thông như thế nào? Kết cục của mẹ con Lý Thông ra sao?
- Thạch Sanh đã làm gì khiến cho quân chư hầu không còn nghĩ đến chuyện đánh nhau và phải cúi đầu lạy tạ?
* Câu hỏi cuối bài:
1. Theo em, Thạch Sanh thuộc kiểu nhân vật nào (người bất hạnh, người thông minh, người dũng sĩ, người khờ khao)?
2. Truyện cổ tích Thạch Sanh có những sự kiện chính nào? Em thích sự kiện nào nhất?
3. Theo em, Thạch Sanh là người có tính cách gì? Tìm một số chỉ tiết trong truyện để khẳng định nhận xét ấy của em.
4. Hãy chỉ ra các chỉ tiết hoang đường, kì ảo trong truyện. Những chỉ tiết này có tác dụng gì trong việc khắc hoạ nhân vật Thạch Sanh?
5. Các chỉ tiết kết thúc truyện: “Nhà vua gả công chúa cho Thạch Sanh. Lễ cưới của họ tưng bừng nhất kinh kì, chưa bao giờ và chưa ở đâu có lễ cưới tưng bừng như thế.” và “Về sau, vua không có con trai, đã nhường ngôi cho Thạch Sanh.” cho thấy nhân dân ta muốn thể hiện ước mơ gì?
6. Đoạn thơ sau đã nhấn mạnh thêm ý nghĩa nào của truyện Thạch Sanh?
Đàn kêu: Ai chém chần tỉnh
Cho mày“) vinh hiển dự mình quyền sang?
Đàn kêu: Ai chém xà vương
Đem nàng công chúa triều đường về đây?
Đàn kêu: Hỡi Lý Thông mày
Cớ sao phụ nghĩa lại rày vong ân?
Đàn kêu: Sao ở bất nhân
Biết ăn quả lại quên ân người trồng?
(Truyện thơ Nôm Thạch Sanh)