Giải bài tập Khoa học 4 chân trời sáng tạo bài 31 Vai trò của thực vật trong chuỗi thức ăn
Vai trò của thực vật trong chuỗi thức ăn
Trong sách Giải bài tập Khoa học 4 Chân trời sáng tạo, bài 31 đề cập đến vai trò của thực vật trong chuỗi thức ăn. Nội dung này cung cấp phần đáp án chuẩn và hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập trong chương trình học của sách giáo khoa, giúp học sinh hiểu rõ hơn về kiến thức bài học.
Thực vật đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn bởi chúng là nguồn cung cấp năng lượng cho các sinh vật khác qua quá trình quang hợp. Thực vật hấp thụ nước và khoáng chất từ đất, sử dụng ánh sáng mặt trời để chuyển hóa thành năng lượng, cung cấp dưỡng chất cho động vật ăn thực vật, từ đó duy trì sự sống trong hệ sinh thái.
Đồng thời, thực vật cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình duy trì sự cân bằng sinh học trong môi trường. Chúng hấp thụ khí cacbonic và sản xuất oxy giúp cải thiện chất lượng không khí, đồng thời hấp thụ các chất gây ô nhiễm như khí nitơ oxit.
Vai trò của thực vật trong chuỗi thức ăn không chỉ quan trọng đối với sinh thái mà còn ảnh hưởng đến cuộc sống của con người và các loài sinh vật khác trên Trái Đất. Hiểu rõ vai trò này giúp chúng ta có nhận thức sâu hơn về sự quan trọng của việc bảo vệ và duy trì môi trường sống xanh sạch.
Bài tập và hướng dẫn giải
Khởi động:
Quan sát hai ví dụ về chuỗi thức ăn và cho biết các chuỗi thức ăn này bắt đầu bằng sinh vật nào. Điều gì sẽ xảy ra nếu như không còn cỏ?
1. Vai trò của thực vật đối với việc cung cấp thức ăn cho con người và động vật:
Khám phá:
Quan sát hình dưới đây và trả lời các câu hỏi:
- Các chuỗi thức ăn bắt đầu từ sinh vật nào?
- Nếu không có thực vật, các sinh vật khác trong những chuỗi thức ăn này có tồn tại không? Vì sao?
Khám phá:
- Quan sát các hình dưới đây và cho biết con người sử dụng các bộ phận nào của thực vật để làm thức ăn. Ngoài việc cung cấp thức ăn, thực vật còn có vai trò gì đối với con người?
- Nhận xét về vai trò của thực vật trong việc cung cấp thức ăn cho con người và động vật.
Luyện tập:
Hãy thử tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra nếu không có thực vật trên Trái Đất?
2. Giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên:
Khám phá:
- Quan sát hai hình vẽ mô phỏng số lượng các sinh vật trong ruộng lúa trước và sau khi phun thuốc trừ sâu sinh học.
- Hoàn thành phiếu quan sát theo gợi ý sau.
- Khi số lượng bọ xít bị giảm sẽ ảnh hưởng đến nguồn thức ăn của ếch như thế nào? Ếch có bị giảm số lượng không? Vì sao?
- Giải thích vì sao số lượng côn trùng giảm đột ngột đã làm mất cân bằng chuỗi thức ăn trong ruộng lúa.
Luyện tập:
Khi rừng bị cháy hoặc bị chặt phá, số lượng cây xanh giảm mạnh. Điều này có ảnh hưởng gì đến các loài động vật sống trong rừng không? Giải thích.
Khám phá:
- Quan sát các hình vẽ dưới đây và cho biết việc làm nào có thể giữ cân bằng chuỗi thức ăn, việc làm nào có thể làm mất cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên. Vì sao?
- Kể một số việc làm của em hoặc người thân có thể giữ cân bằng chuỗi thức ăn.
Vận dụng:
Xử lí tình huống:
Nếu em là người chứng kiến trong các trường hợp sau, em có ý kiến gì để bảo vệ và giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên?
Vận dụng:
Trò chơi: “Sắp xếp chuỗi thức ăn dưới nước và trên cạn"
Thực hiện:
Sắp xếp các thẻ hình sinh vật dưới đây và vẽ thêm mũi tên để tạo thành các chuỗi thức ăn hoàn chỉnh trên cạn và dưới nước với ba hoặc bốn mắt xích.
Thảo luận:
- Trong hai chuỗi thức ăn dưới nước và trên cạn đã được sắp xếp, hãy quan sát và cho biết:
• Sinh vật nào là sinh vật có thể tự tổng hợp chất dinh dưỡng bằng cách sử dụng nước và khí các-bô-níc thông qua năng lượng ánh sáng mặt trời.
• Sinh vật nào là động vật ăn thực vật, động vật ăn thịt.
- Nếu mặt hồ bị che ánh sáng, tảo nhỏ bị chết dần do thiếu ánh sáng thì chuỗi thức ăn trong hồ sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?
Vận dụng:
Em tập làm tuyên truyền viên
- Vẽ hoặc sưu tầm các tranh ảnh về những việc làm bảo vệ môi trường và giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên. Chia sẻ với các bạn.
- Vận động gia đình cùng thực hiện các việc làm giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên.