Giải bài tập 22 Phương thức lây truyền, cách phòng chống và ứng dụng của virus
Giải bài 22 Phương thức lây truyền, cách phòng chống và ứng dụng của virus
Trong cuốn sách sinh học lớp 10 cánh diều, việc giải bài tập 22 về phương thức lây truyền, cách phòng chống và ứng dụng của virus là một phần quan trọng trong chương trình học. Phần đáp án chuẩn và hướng dẫn giải chi tiết giúp học sinh hiểu rõ và nắm vững kiến thức.
Hoạt động mở đầu đặt ra câu hỏi về vai trò quan trọng của việc giãn cách và đeo khẩu trang trong phòng chống dịch viêm đường hô hấp cấp (COVID-19). Việc này là cần thiết vì virus SAR-CoV-2 lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại virus đều yêu cầu biện pháp này vì phương thức lây truyền của virus khác nhau.
Phần tiếp theo tập trung vào phương thức lây truyền và cách phòng chống virus gây bệnh ở thực vật. Virus gây thiệt hại lớn trên cây trồng như làm giảm năng suất hoặc thậm chí làm chết cây. Virus xâm nhập vào tế bào thực vật thông qua thụ phấn, vết thương do côn trùng hoặc nông cụ gây ra. Cây bị nhiễm virus thường có biểu hiện như lá đốm vàng, thân đốm nâu, và cần phải áp dụng các biện pháp phòng chống như chọn giống sạch bệnh, tiêu diệt vật chủ trung gian truyền bệnh.
Vận dụng trong sách còn đề cập đến việc phun thuốc diệt rầy nâu để hạn chế sự lây truyền của virus gây bệnh ở lúa. Rầy nâu là vật chủ trung gian truyền virus từ cây bệnh sang cây sạch bệnh, do đó việc phun thuốc diệt rầy nâu là một biện pháp hiệu quả trong quá trình phòng chống virus.
Bài tập và hướng dẫn giải
II. PHƯƠNG THỨC LÂY TRUYỀN VÀ CÁCH PHÒNG CHỐNG BỆNH DO VIRUS GÂY RA TRÊN NGƯỜI VÀ ĐỘNG VẬT
1. Phương thức lây truyền bệnh trên người và động vật
Câu hỏi 5. Phân biệt phương thức lây truyền ngang và lây truyền dọc của virus trên người và động vật.
Câu hỏi 6. Con đường lây truyền nào sẽ làm cho virus phát tán trong cộng đồng nhanh nhất? Vì sao?
Câu hỏi 7. Quan sát hình 22.5 và cho biết chúng ta nên làm
Luyện tập 1. Hãy cho biết con đường lây truyền của virus HIV, cúm, sởi, dại, viêm gan A theo gọi ý trong bảng 22.1.
2. Cách thức phòng, chống virus gây bệnh
Luyện tập 2. Hãy đề xuất các biện pháp phòng bệnh hạn chế sự lây truyền của HIV và virus cúm trong cộng đồng.
Câu hỏi 8. Các hình 22.6 và 22.7 là những thông điệp của Bộ y tế khuyến cáo để phòng chống dịch COVID-19 do SARS-CoV-2 gây ra. Em hãy thảo luận và cho biết tác dụng của những thông điệp này?
Câu hỏi 9. Tại sao tiêm vaccine lại giúp cơ thể phòng bệnh virus chủ động và hiệu quả?
Câu hỏi 10. Cơ chế nào giúp cơ thể chống lại virus ?
Câu hỏi 11. Phân biệt miễn dịch không đặc hiệu và miễn dịch đặc hiệu.
Vận dụng 2. Em đã làm gì để có sức khỏe tốt? Vì sao cần giữ cơ thể sạch sẽ, khỏe mạnh lại có tác dụng phòng bệnh do virus?
Vận dụng 3. Con người thường làm gì để chủ động kích hoạt miễn dịch đặc hiệu của cơ thể ?
Câu hỏi 12. Nêu các giai đoạn trong chu trình nhân lên của virus. Quan sát hình 22.8 và cho biết thuốc tamiflu ức chế giai đoạn nào trong chu trình nhân lên của virus cúm A?
3. Các biến chủng ở virus
Vận dụng 4. Vì sao chúng ta thường gặp khó khăn tronng việc chế tạo vaccine phòng virus cúm?
Nghiên cứu: Hãy tìm hiểu thông tin, điều tra ở địa phương về một số bệnh so virus gây ra đối với người, động vật hoặc thực vật để hoàn thành báo cáo theo mẫu bảng 22.2:
| Tên bệnh | Tên virus | Phương thức lây truyền | Thiệt hại | Biện pháp phòng bệnh | Đề xuất khẩu hiệu tuyên truyền phòng bệnh |
| ? | ? | ? | ? | ? | ? |
III. ỨNG DỤNG VIRUS
1. Ứng dụng trong y học và sản xuất chế phẩm sinh học
Câu hỏi 13. Nêu một số ứng dụng của virus trong y học.
Câu hỏi 14. Quan sát hình 22.9 và mô tả lại quy trình sản xuất và sử dụng vaccine vector phòng SARS-CoV-2.
Câu hỏi 15. Theo em, quy trình sản xuất vaccine vector SARS-CoV-2 ( hình 22.9) có thể sử sụng để sản xuất vaccine phòng các virus khác được không?
2. Ứng dụng trong nông nghiệp và sản xuất thuốc trừ sâu sinh học
Câu hỏi 16. Nêu vai trò của virus trong tự nhiên. Con người đã ứng dụng vai trò đó của virus để làm gì?
Vận dụng 5. Nếu trâu, bò ăn phải chế phẩm chứa Baculovirus thì có bị chết không? Giải thích.