Giải bài tập 14 Giảm phân
Bài tập 14: Giảm phân - Sách sinh học lớp 10
Trong sách sinh học lớp 10, chúng ta học về phần giảm phân. Giảm phân là quá trình phân bào giảm nhiễm trong quá trình hình thành giao tử. Trong quá trình giảm phân, tế bào sinh dục đã chín trải qua hai lần phân bào liên tiếp gọi là giảm phân I và giảm phân II, nhưng nhiễm sắc thể chỉ nhân đôi có một lần ở kỳ trung gian trước giảm phân I, nên sinh ra giao tử có bộ nhiễm sắc thể đơn bội (n).
Trong quá trình giảm phân, có các kì như kì đầu, kì giữa, kì sau, và kì cuối. Ở kì đầu, các nhiễm sắc thể kép bắt đôi với nhau và trao đổi đoạn cho nhau. Sau đó, các nhiễm sắc thể kép dần co xoắn lại và tách nhau ở tâm động. Ở kì giữa, các cặp nhiễm sắc thể kép tập trung thành 2 hàng, xếp song song ở mặt phẳng xích đạo. Cuối cùng, ở kì sau, mỗi nhiễm sắc thể kép trong cặp nhiễm sắc thể kép tương đồng di chuyển theo dây tơ phân ly về hai cực của tế bào.
Kết quả của giảm phân I là hình thành 2 tế bào con có lượng nhiễm sắc thể giảm đi một nửa so với ban đầu. Trong khi đó, kết quả của giảm phân II là tạo ra 4 tế bào con với bộ nhiễm sắc thể đơn bội.
Với quá trình giảm phân, chúng ta cần hiểu các khái niệm như quá trình nguyên phân và giảm phân, cơ chế nhân đôi và phân li của nhiễm sắc thể trong giảm phân, cũng như quan sát và hiểu rõ các bước trong quá trình giảm phân như mô tả ở trên.
Hi vọng việc luyện tập và nắm vững kiến thức về giảm phân qua sách Giải bài tập 14 Giảm phân sẽ giúp các em học sinh hiểu rõ hơn về quá trình này trong sinh học. Chúc các em thành công trong việc học tập!
Bài tập và hướng dẫn giải
2. Sự phát sinh giao tử và thụ tinh
Câu hỏi 6. Giao tử tham gia vào quá trình tạo ra cơ thể mới có bộ nhiễm sắc thể như thế nào so với tế bào sinh dưỡng? Chúng được hình thành như thế nào?
Câu hỏi 7. Quan sát hình 14.4, so sánh các giai đoạn của sự phát sinh giao tử đực và sự phát sinh giao tử cái ở động vật.
Luyện tập 2. Nhận xét về sự biến đối của giao tử đực và giao tử cái so với sản phẩm của giảm phân. Ý nghĩa của quá trình nguyên phân và giảm phân ở các tế bào của cơ quan sinh sản đối với sự phát sinh giao tử là gì?
Câu hỏi 8. Quan sát hình 14.5 và cho biết sự thụ tỉnh là gì. Hợp tử có bộ nhiễm sắc thể như thế nào so với các giao tử và tế bào sinh dưỡng của cơ thể bố mẹ?
Câu hỏi 9. Dựa vào hiếu biết của em về sự thụ tinh, hãy giải thích về nguồn gốc của các nhiễm sắc thế trong mỗi cặp nhiễm sắc thể tương đồng trong tế bào của cơ thế sinh vật lưỡng bội.
Luyện tập 3. Cho biết vì sao bộ nhiễm sắc thể 2n đặc trưng của loài được duy trì ốn định qua các thế hệ cơ thế ở sinh vật sinh sản hữu tính.
Luyện tập 4. Nếu một cá thể sinh vật sinh sản hữu tính có bộ nhiễm sắc thể 2n = 4 được kí hiệu là AaBb thì có thể tạo ra mấy loại giao tử khác nhau về kí hiệu bộ nhiễm sắc thể? Sự thụ tinh có thể tạo ra bao nhiêu khả năng tổ hợp (kí hiệu khác nhau) của bộ nhiễm sắc thể ở thế hệ con?
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUÁ TRÌNH GIẢM PHÂN
Câu hỏi 10. Theo em, có những yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình giảm phân?
Vận dụng 2. Có thể tác động đến những yếu tố nào trong giảm phân hình thành giao tử? Cho ví dụ.
Vận dụng 3. Lấy ví dụ một số cây trồng, vật nuôi được điều khiển sinh sản bằng hormone sinh dục.