Bài 2: Địa hình và khoáng sản
Địa hình và khoáng sản của nước ta
Trên phần đất liền nước ta, có ¾ diện tích là đồi núi và ¼ diện tích còn lại là đồng bằng. Đồi núi chủ yếu là đồi núi thấp, chủ yếu ở các tỉnh biên giới phía Bắc và chạy dọc vào miền Nam. Hướng núi chủ yếu từ Tây Bắc – Đông Nam và hình dạng cánh cung. Đồng bằng chủ yếu là đồng bằng châu thổ, được bồi đắp bởi các con sông mang theo phù sa. Đồng bằng có địa hình thấp, tương đối bằng phẳng, thuận lợi cho sản xuất và trồng lúa nước.
Trên bản đồ, ta có thể nhận biết địa hình bằng việc so sánh diện tích của vùng đồi núi và đồng bằng nước ta. Đồng bằng chiếm ¼ diện tích, trong khi đồi núi chiếm ¾ diện tích. Có thể xác định các dãy núi ở nước ta như dãy Hoàng Liên Sơn, Trường Sơn, Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều. Một số dãy núi có hướng từ Tây Bắc – Đông Nam như Hoàng Liên Sơn, Trường Sơn, và những dãy khác có hình dạng vòng cung như Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều.
Nước ta cũng nổi tiếng với nhiều loại khoáng sản như đồng, chì, sắt, than, dầu mỏ, thiếc. Trữ lượng than tập trung chủ yếu ở Quảng Ninh. Khoáng sản làm nguyên liệu cho các ngành công nghiệp và việc khai thác hợp lí, tiết kiệm và hiệu quả là rất quan trọng.
Trên bản đồ, chúng ta có thể nhận biết các loại khoáng sản ở nước ta như đồng, chì, sắt, than, dầu mỏ, thiếc. Các vị trí có mỏ than, sắt, A – pa – tit, bô – xit, dầu mỏ được phân bố ở nhiều vùng khác nhau của nước ta như Quảng Ninh, Thái Nguyên, Yên Bái, Hà Tĩnh, Lào Cai, Tây Nguyên và vùng biển Bà Rịa – Vũng Tàu.
Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Trang 71 – sách giáo khoa (SGK) địa lí lớp 5
Trình bày đặc điểm chính của địa hình nước ta?
Câu 2: Trang 71 – sách giáo khoa (SGK) địa lí lớp 5
Nêu tên và chỉ một số dãy núi và đồng bằng trên bản đồ tự nhiên Việt Nam?
Câu 3: Trang 71 – sách giáo khoa (SGK) địa lí lớp 5
Kể tên một số loại khoáng sản ở nước ta và cho biết chúng phân bố ở đâu?