Giải bài tập 23: Việt Nam từ năm 1945 đến năm 1954

A. Hoạt động khởi động

B. Hoạt động hình thành kiến thức

I. Tình hình Việt Nam sau cách mạng tháng Tám và cuộc đấu tranh bảo vệ thành quả của cách mạng (từ ngày 2/9/1945 đến ngày 19/12/1946)

1. Tìm hiểu về tình hình Việt Nam sau cách mạng tháng Tám năm 1945

Đọc thông tin kết hợp quan sát kênh hình, hãy:

• Cho biết tại sao sau Cách mạng tháng Tám, nước ta đứng trước tình thế "ngàn cân treo sợi tóc".
• Vẽ sơ đồ tư duy về những thuận lợi và khó khăn của nước ta sau Cách mạng tháng tám

2. Tìm hiểu về bước đầu xây dựng, củng cố chế độ mới và cuộc đấu tranh nhằm bảo vệ thành quả cách mạng tháng Tám năm 1945

a. Bước đầu xây dựng và củng cố chế độ mới

Đọc thông tin và quan sát hình ảnh, hãy:

• Cho biết Đảng, Chính phủ đã thực hiện những biện pháp gì để xây dựng và củng cố chế độ mới sau cách mạng tháng Tám 1945. Biện pháp nào là quan trọng nhất? Vì sao?
• Lập bảng thống kê (hoặc vẽ sơ đồ tư duy) các biện pháp giải quyết khó khăn của Chính phủ trong giai đoạn này

b. Cuộc đấu tranh chống thù trong, giặc ngoài, bảo vệ chính quyền cách mạng

Đọc thông tin và quan sát hình ảnh, hãy cho biết:

• Sau cách mạng tháng Tám năm 1945, Đảng ta đã làm gì để chống ngoại xâm, nội phản
• Giải thích vì sao lúc đầu, ta chủ trương đánh Pháp ở miền Nam, hoà hoãn với quân Trung Hoa dân quốc ở miền Bắc
• Lý do khiến Đảng và chính phủ ta kí hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) và Tạm ước 14/9/1946 là gì? Trình bày nội dung và ý nghĩa của hiệp định Sơ bộ?

II. Những thắng lợi quân sự tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống pháp của nhân dân Việt Nam (1946 - 1954)

1. Tìm hiểu cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ

Đọc thông tin và cho biết: Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến trong hoàn cảnh nào? Nêu nội dung lời kêu gọi đó?

2. Tìm hiểu đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của Đảng

Đọc thông tin, hãy cho biết đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của Đảng ta là gì?

3. Tìm hiểu cuộc chiến đấu 60 ngày đêm ở các đô thị phía Bắc  vĩ tuyến 16

Đọc thông tin kết hợp với quan sát hình ảnh hãy:

Trình bày tóm tắt diễn biến cuộc chiến đấu bảo vệ thủ đô Hà Nội trong 60 ngày đêm (từ ngày 19/ 12/1946 đến ngày 17/2/1947) của trung đoàn thủ đô và ý nghĩa của cuộc chiến đấu đó.

4. Tìm hiểu chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947.

Đọc thông tin, kết hợp quan sát các hình ảnh, hãy:

• Nêu âm mưu và hành động của Pháp khi tấn công lên Căn cứ địa Việt Bắc.
• Trình bày chủ trương của ta trong chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947
• Trình bày trên lược đồ các hướng tấn công của Pháp và cuộc chiến đấu của ta trong chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947.

6. Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng (2/1951)

Đọc thông tin, kết hợp quan sát hình, hãy nêu những nội dung cơ bản của Đại hội đại biểu lần thứ hai của Đảng. 

7. Tìm hiểu chiến lược Đông - Xuân 1953 - 1954 với đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ

a. Chiến lược Đông - Xuân 1953 - 1954

Đọc thông tin kết hợp quan sát các hình ảnh, hãy:

• Trình bày nội dung kế hoạch Na - va?
• Trình bày cuộc tiến công chiến lược Đông - xuân 1953 - 1954 trên lược đồ.
• Cho biết vì sao cuộc tiến công chiến lược Đông - Xuân 1953 - 1954 của ta đã bước đầu phá sản Kế hoạch Na-va của Pháp - Mĩ.

b. Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954

Đọc thông tin, kết hợp quan sát kênh hình, hãy:

• Giới thiệu về tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ của Pháp. Lí giải vì sao Pháp - Mĩ coi Điện Biên Phủ là "pháo đài bất khả xâm phạm".
• Nêu suy nghĩ của em khi quan sát hình 34, 35
• Trình bày diễn biến chiến dịch Điện Biên Phủ trên lược đồ

III. Hiệp định Giơ-ne-vơ về chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Đông Dương

Đọc thông tin, kết hợp quan sát các hình ảnh, hãy:

• Nêu nội dung chính và ý nghĩa của Hiệp định Giơ-ne-vơ về chấm dứt chiến tranh lập lại hoà bình ở Đông Dương
• So sánh và nhận xét quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam trong hiệp định Sơ bộ (6/3/1946), Hiệp định Giơ-ne-vơ (21/7/1954).
• Nêu những hạn chế của Hiệp định Giơ-ne-vơ

IV. Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954) chống Pháp

1. Tìm hiểu nguyên nhân thắng lợi cuộc kháng chiến

Đọc thông tin, hãy cho biết vì sao cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954) giành thắng lợi.

2. Tìm hiểu ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến

Đọc thông tin kết hợp quan sát các hình ảnh, hãy cho biết: Cuộc kháng chiến chống Pháp thắng lợi có ý nghĩa như thế nào đối với dân tộc Việt Nam và ảnh hưởng như thế nào đến phong trào cách mạng thế giới. Ý nghĩa nào là quan trọng nhất? Vì sao?

C. Hoạt động luyện tập

1. Hoàn thành bảng theo yêu cầu sau (vào vở) về những biện pháp giải quyết khó khăn của nước Việt Nam dân chủ Cộng hoà sau ngày 2/9/1945

2. Ghép nối mốc thời gian với sự kiện sao cho phù hợp

3. Lập bảng thống kê chiến thắng quân sự của nước ta từng bước đánh bại thực dân Pháp 1946 - 1954 theo các nội dung: thời gian,, chiếu thắng tiêu biểu, ý nghĩa

D. Hoạt động ứng dụng

1. Qua những biện pháp giải quyết khó khăn của Đảng, Chính Phủ ta sau Cách mạng tháng Tám 1945, em thấy yếu tố nào là quan trọng nhất giúp đất nước thoát khỏi khó khăn? Trong công cuộc xây dựng đất nước ngày nay, chúng ta có thể học tập được điều gì?

2. Từ nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954), có thể rút ra bài học gì trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay?