Bài 5: Vượt qua tình thế hiểm nghèo, quyết tâm chống Pháp trở lại xâm lược
Bài 5: Vượt qua tình thế hiểm nghèo, quyết tâm chống Pháp trở lại xâm lược
Trong bài học này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách Vương triều nhà Lê đã vượt qua tình thế khó khăn, quyết tâm chống lại cuộc xâm lược của Pháp. Bài học sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử nước Việt Nam và tinh thần không khuất phục của người dân Việt Nam.
Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về các biện pháp mà Vương triều nhà Lê đã sử dụng để chống lại cuộc xâm lược của Pháp. Qua đó, chúng ta sẽ thấy rõ tinh thần đoàn kết, quyết tâm và sự kiên trì của dân tộc Việt Nam trước thách thức và nguy cơ mất độc lập.
Với việc hiểu biết sâu hơn về lịch sử của đất nước mình, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về những nỗ lực và cống hiến của các anh hùng dân tộc đã cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ độc lập, chủ quyền của dân tộc Việt Nam.
Bài tập và hướng dẫn giải
A. Hoạt động cơ bản
1. Tìm hiểu về tình thế hiểm nghèo sau Cách mạng tháng Tám.
a. Đọc kĩ đoạn hội thoại (trang 33 sách giáo khoa (SGK))
c. Kết hợp quan sát các bức ảnh dưới đây, thảo luận và làm bài tập.
Hãy lựa chọn và ghi ý đúng nhất vào vở.
Ngay sau Cách mạng tháng Tám, đất nước ta gặp nhiều khó khăn vì:
| Chính quyền mới được thành lập, bị nhiều kẻ thù phá hoại | |
| Tình trạng vỡ đê, mất mùa, nạn đói đe dọa | |
| Phải đối phó với: giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm | |
| Thiếu trường học, bệnh viện |
2. Tìm hiểu biện pháp vượt qua tình thế hiểm nghèo.
a. Đọc thông tin kết hợp quan sát các bức ảnh (trang 34, 35 sách giáo khoa (SGK))
b. Thảo luận và hoàn thiện phiếu học tập
Hoàn thành bảng sau về những biện pháp mà Chính phủ và nhân dân ta đã thực hiện để vượt qua tình thế hiểm nghèo
| Tình thế hiểm nghèo | Biện pháp |
| Giặc đói | ...... |
| Giặc dốt | ...... |
| Giặc ngoại xâm | ...... |
3. Tìm hiểu nguyên nhân bùng nổ cuộc kháng chiến toàn quốc.
a. Đọc kĩ đoạn hội thoại (trang 35 sách giáo khoa (SGK))
c. Kết hợp dọc đoạn trích từ Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh và quan sát các bức ảnh tư liệu, thảo luận, trả lời câu hỏi:
- Nêu những dẫn chứng về âm mưu và hành động thể hiện quyết tâm cướp nước ta một lần nữa của thực dân Pháp.
- Trước âm mưu của thực dân Pháp, Đảng, Chính phủ và nhân dân ta đã làm gì?
- Ngày 19-12-1946 xảy ra sự kiện gì?
4. Tìm hiểu những ngày đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp.
a. Đọc thông tin và quan sát bức ảnh tư liệu (trang 37 sách giáo khoa (SGK)).
b. Thảo luận và trả lời câu hỏi:
- Cuộc chiến đấu chống quân xâm lược của quân dân Hà Nội và cả nước đã diễn ra như thế nào?
- Ý nghĩa của việc quân dân Hà Nội trong hai tháng giam chân dịch trong thành phố là gì?
B. Hoạt động thực hành
1. Tìm hiểu tấm gương Bác Hồ trong việc diệt “giặc đói”
Tư liệu lịch sử và câu chuyện trên nói lên điều gì? Chọn các câu trả lời đúng trong những phương án dưới đây và ghi vào vở:
| Nhịn ăn cứu đói là việc quốc gia đại sự. | |
| Bác Hồ lịch sự trong công tác ngoại giao. | |
| Bác Hồ là người trung thực, lời nói đi đôi với việc làm. |
2. Chép vào vở và lựa chọn những cụm từ thích hợp cho trước dưới đây, điền vào chỗ trống (...) để hoàn thành đoạn văn
(không chịu làm nô lệ, không chịu mất nước, phải nhân nhượng, thà hi sinh tất cả, càng lấn tới)
“... Chúng ta muôn hòa bình, chúng ta ....... Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp ......., vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa.
Không! Chúng ta .........., chứ nhất định .........., nhất định .........!”
3. Quyết tử cho Tố quốc quyết sinh.
a. Quan sát bức ảnh, đọc trích đoạn hồi kí của Thượng tướng Vũ Lăng (trang 39 sách giáo khoa (SGK)).
b. Trả lời câu hỏi (vào vở):
Các tư liệu lịch sử nêu ở trên thể hiện điều gì?
C. Hoạt động ứng dụng
1. Tìm hiểu và sưu tầm những mẫu chuyện ở địa phương em về buổi đầu toàn quốc kháng chiến
2. Kể tên các trường học, tên phố, di tích lịch sử... liên quan đến các sự kiện, nhân vật lịch sử trong bài vừa học