Thuở nhỏ tôi ra ra cống Na câu cá             Níu váy bà đi chợ Bình Lâm             Bắt chim sẻ ở vành tai tượng Phật             Và đôi khi ăn trộm nhãn chùa Trần               Thuở nhỏ tôi lên chơi đền Cây Thị             Chân đất đi đêm xem lễ đền Sòng             Mùi hệ trắng quyện khói trầm thơm lắm             Điệu hát văn lảo đảo bóng cô đồng               Tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế             Bà mò cua xúc tép ở đồng Quan             Bà đi gánh chè xanh Ba Trại             Quán Cháo, Đồng Giao thập thững những đêm hàn.      (Đò Lèn – Nguyễn Duy, Ngữ văn 12,  Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2013, tr. 148) Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ. (0,5 điểm) Câu 2. Các từ “lảo đảo”, “thập thững” có vai trò gì trong việc thể hiện những hình ảnh cô đồng và người bà.(0,5 điểm) Câu 3. Sự vô tâm của người cháu và nỗi cơ cực của người bà thể hiện qua những hồi ức nào? Người cháu đã bày tỏ nỗi niềm gì qua những hồi ức đó? (1,0 điểm). Câu 4. Thông điệp nào của đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? (1,0 điểm)
Xin chào mọi người, mình mới tham gia và đang cần sự giúp đỡ để giải đáp một câu hỏi. Có ai có thể dành chút thời gian không?

Để trả lời các câu hỏi trên, bạn cần thực hiện các bước như sau:

Bước 1: Đọc kỹ đoạn thơ và hiểu rõ nội dung cũng như tác dụng của các từ ngữ và hình ảnh trong đoạn thơ.

Bước 2: Xác định phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ, có thể là phong cách miêu tả, so sánh, hình ảnh hoặc diễn tả.

Bước 3: Phân tích vai trò của các từ "lảo đảo", "thập thững" trong việc thể hiện những hình ảnh cô đồng và người bà.

Bước 4: Tìm và phân tích các hồi ức của người cháu và nỗi cơ cực của người bà trong đoạn thơ.

Bước 5: Xác định thông điệp chính của đoạn trích và nêu ý nghĩa của nó đối với bạn.

Bước 6: Viết công việc trả lời câu hỏi và trả lời theo các bước đã phân tích.

Ví dụ:
Câu 1: Phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ là phong cách miêu tả hình ảnh và diễn tả hồi ức của người cháu về người bà.
Câu 2: Các từ "lảo đảo", "thập thững" giúp tạo ra hình ảnh sống động của cô đồng và ndười bà, làm cho đoạn thơ sinh động hơn.
Câu 3: Người cháu thể hiện sự vô tâm khi không biết rằng người bà đã cơ cực như thế nào trong quá khứ. Người cháu cảm thấy ân hận và tiếc nuối khi nhớ về hồi ức đó.
Câu 4: Thông điệp của đoạn trích nhấn mạnh vào sự vô tâm và thiếu hiểu biết của người cháu đối với người bà, và cần có sự trân trọng và quan tâm hơn đối với người thân trong gia đình. Điều này mang ý nghĩa quan trọng về tình cảm và sự chăm sóc trong mối quan hệ gia đình.

Cách làm:

1. Đọc kỹ đoạn thơ để hiểu nội dung và phong cách biểu đạt.
2. Xác định phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ là miêu tả.
3. Tìm các từ mang tính hình ảnh để làm rõ vai trò của chúng.
4. Phân tích sự vô tâm của người cháu và nỗi cơ cực của người bà qua các hồi ức trong đoạn thơ.
5. Suy nghĩ về thông điệp mà đoạn trích trên muốn truyền đạt.

Câu trả lời:

1. Phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ là miêu tả.
2. Các từ "lảo đảo" và "thập thững" giúp thể hiện hình ảnh cô đồng như một không gian hoang sơ, bí hiểm và những nỗi lo lắng, cơ cực của người bà qua việc phải làm việc đêm khuya trong điều kiện khắc nghiệt.
3. Sự vô tâm của người cháu và nỗi cơ cực của người bà thể hiện qua hồi ức về việc bà phải mò cua xúc tép, gánh chè xanh để kiếm sống trong khi người cháu lại vô tâm lại mê mải với những lễ hội và trò chơi. Người cháu bày tỏ nỗi niềm hối tiếc và tiếc nuối khi nhớ lại những hồi ức này.
4. Thông điệp của đoạn trích trên nhấn mạnh vào sự hiểu biết và quan tâm đến những người thân yêu, đồng thời kêu gọi sự biết ơn và trân trọng những nỗ lực và cống hiến của người già trong gia đình, giúp chúng ta nhớ về nguồn gốc và truyền thống gia đình.

Câu 4: Thông điệp của đoạn trích trên nhấn mạnh đến sự quan trọng của việc hiểu và đồng cảm với nỗi khổ của người thân, đồng thời cảnh báo về việc lãng quên lịch sử và những nỗ lực của người thân xưa trong cuộc sống hiện đại. Điều này khuyến khích độc giả đánh giá cao và trân trọng những giá trị truyền thống, nắm bắt ý nghĩa sâu xa của những câu chuyện và hồi ức của người thân.

Câu 3: Sự vô tâm của người cháu thể hiện qua việc không biết đến cảnh cực khổ mà người bà phải trải qua. Những hồi ức về việc mò cua, đi gánh chè xanh của người bà thể hiện nỗi cơ cực mà bà phải chịu đựng. Người cháu không hiểu được nỗi niềm và khó khăn mà người bà đã trải qua.

Câu 2: Các từ 'lảo đảo' và 'thập thững' có vai trò làm tăng cảm xúc hồi hợp cho hình ảnh cô đồng và người bà, tạo nên sự sống động và chân thực.