Giải bài tập 11 Một số nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam
Giải bài 11: Một số nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam
Trên lãnh thổ Việt Nam từ hơn 2,000 năm trước, đã hình thành ba trung tâm văn minh gắn với ba quốc gia cổ. Các hiện vật trong Hình 1 sách giáo khoa giúp chúng ta tìm hiểu về các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam. Điều này kích thích sự học hỏi và tìm hiểu của sinh viên về lịch sử đất nước.
Nhìn vào những hiện vật trong Hình 1, chúng ta có thể liên tưởng đến ba nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam:
- 1. Trống đồng Ngọc Lũ (Hà Nam): Văn minh Văn Lang - Âu Lạc.
- 2. Đài thờ Trà Kiệu (Quảng Nam): Văn minh Chăm-pa.
- 3. Bình gồm Ken-đi (Óc Eo): Văn minh Phù Nam.
Một trong những nền văn minh cổ đó là Văn minh Văn Lang - Âu Lạc, được hình thành và phát triển dựa trên các cơ sở sau:
- Cơ sở tự nhiên:
- Được hình thành trên lưu vực các dòng sông như sông Hồng, sông Mã, sông Cả.
- Đất đai màu mỡ, hệ thống sông ngòi dày đặc, khí hậu thuận lợi cho nông nghiệp và luyện kim.
- Các khoáng sản như đồng, sắt, thiếc, chì giúp phát triển nghề luyện kim.
- Cơ sở xã hội:
- Phát triển từ văn hóa Phùng Nguyên và văn hóa Đông Sơn.
- Phân hóa xã hội, xuất phát từ yêu cầu phát triển kinh tế nông nghiệp.
- Liên kết giữa các làng, suy tôn thủ lĩnh chung dẫn tới việc hình thành nền nông nghiệp đầu tiên ở Việt Nam.
Như vậy, nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc đã hình thành và phát triển trên cơ sở tự nhiên và xã hội vững chắc. Điều này chứng tỏ sự tiến bộ và phong phú trong văn minh của dân tộc Việt Nam từ thời xa xưa.
Bài tập và hướng dẫn giải
2. Một số thành tựu tiêu biểu
Câu 1. Trình bày những thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc.
Câu 2. Khai thác Tư liệu 1 (tr.98), hãy cho biết ý nghĩa, giá trị của nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc trong lịch sử Việt Nam.
Câu 2. Khai thác Tư liệu 1 (tr.98), hãy cho biết ý nghĩa, giá trị của nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc trong lịch sử Việt Nam.
2. Văn minh Chăm-pa
Em hãy cho biết nền văn minh Chăm-pa được hình thành trên những cơ sở nào?
b. Một số thành tựu tiêu biểu
Hãy nêu một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Chăm-pa.
3. Văn hóa Phù Nam
a. Cơ sở hình thành
Hãy cho biết cơ sở hình thành văn minh Phù Nam.
b. Một số thành tựu tiêu biểu
Câu 1. Trình bày một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Phù Nam.
Câu 2. Hãy giới thiệu một thành tựu mà em ấn tượng nhất.
Luyện tập
Câu 1. Lập bảng hệ thống (hoặc vẽ sơ đồ tư duy) về cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam. Em hãy cho biết những điểm giống và khác nhau về điều kiện hình thành của các nền văn minh ấy.
Câu 2. Hãy thống kê một số thành tựu tiêu biểu của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam theo gợi ý sau:
Thành tựu trên các lĩnh vực | Văn minh Văn Lang - Âu Lạc | Văn minh Chăm-pa | Văn minh Phù Nam |
Sự ra đời nhà nước và tổ chức xã hội | |||
Hoạt động kinh tế | |||
Đời sống vật chất | |||
Đời sống tinh thần |
Vận dụng
Câu 1. Em hãy giải thích tại sao phiên bản của trống đồng Ngọc Lũ được Việt Nam lựa chọn làm quà tặng Liên hợp quốc nhân dịp kỉ niệm 50 năm ngày thành lập tổ chức này.
Câu 2. Hãy sưu tầm một số hình ảnh cho thấy sức sống trường tồn của những giá trị các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam.